Page 191 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd

Eğik Düzlem -Çıkrık - Diğer Basit makineler

Öğreten Bilgi

Eğik Düzlem
Kuvvet (F)
Bir ucu diğerinden daha yüksekte olan eğimli yüzeyler eğik TANE TANE ÖĞREN
düzlem (rampa) olarak adlandırılır. Yük (P)
Eğik düzlemde; Yol (L) Yüksekl k
(h)
• Kuvvetten her zaman kazanç varken yoldan da aynı
oranda kayıp vardır.
• Eğik düzlemde yükseklik (h) sabitken yol (L) uzunluğu
arttırılırsa kuvvet kazancı da artar.
• Yol (L) sabit kalmak koşuluyla yükseklik (h) azalırsa kuv- Kuvvet kazancı = Yol
vet kazancı artar. Yüksekl k

Çıkrık
Aynı eksen etrafında dönen iç içe geçmiş iki veya daha fazla silindirden oluşan basit makinelere çıkrık denir.

Çıkrık;
Kuvvet (F)
r R • Kuvvetten kazanç sağlar.
• Günlük yaşamda kullanılan tornavida,
araba direksiyonları, bisiklet pedalı, el
r R
matkabı ve kapı anahtarları birer çıkrık
örneğidir.

Yük (P) R
Kuvvet kazancı =
Kuvvet (F)
Yük (P) r

Dişli Çarklar Kasnaklar
Kuvvet aktarımı yapmak, hareketin yönünü ve hızını Kuvvet aktarımı yapmak, hareketin yönünü ve
değiştirmek için kullanılan araçlardır. hızını değiştirmek için kullanılan kayış veya iple
birbirine bağlanan araçlardır.

2r r
2r r 2r r

Dönüş yönler aynı Dönüş yönler zıt
Büyük dişli yavaş, küçük dişli hızlı döner. Dönüş yönleri
zıttır. Büyük dişli bir tur atarsa küçük dişli iki tur atar.

191