Page 25 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd
P. 25
İklim Bilimi - İklim ve Hava Olayları Arasındaki Farklar
Öğreten Bilgi
İklim
Bir yerde uzun bir süre gözlemlenen hava olaylarının ortalamasına iklim adı verilir. Bir yerin
iklimi; o yerin enlemine, yükseltisine, yer şekillerine ve denizlere olan uzaklığına bağlıdır.
Dünya üzerindeki iklim tiplerini, iklimlerin oluşum nedenlerini, iklimlerin özelliklerini ve insan yaşamına etki- TANE TANE ÖĞREN
lerini inceleyen bilim dalına iklim bilimi (klimatoloji) denir. İklim bilimiyle uğraşan bilim insanlarına ise iklim
bilimci (klimatolog) denir.
İklim ve Hava Olayları Arasındaki Farklar
Hava Olayları İklim
Dar bir alanda, kısa süre içinde görülen Geniş bir bölgede, uzun yıllar devam eden
atmosfer olaylarıdır. atmosfer olaylarının ortalamasıdır.
Günlük, değişken atmosfer olaylarını ince- Uzun süreli (en az 30-35 yıllık) atmosfer
ler. olaylarının ortalamasını inceler.
Değişkenlik fazladır. Değişkenlik azdır.
Hava durumundan bahsedilirken güneşli, İklimden bahsedilirken kurak, yağışlı,
rüzgârlı, yağmurlu gibi ifadeler kullanılır. soğuk, sıcak gibi ifadeler kullanılır.
Hava küre (atmosfer) içindeki hava olay- İklimi oluşturan hava olayları ve bunların
larını inceleyen bilim dalına meteoroloji analizleriyle uğraşan bilim dalına iklim bili-
denir. mi (klimatoloji) denir.
Meteoroloji ile uğraşan bilim insanlarına İklimle uğraşan bilim insanlarına iklim
meteorolog denir. bilimci (klimatolog) denir.
İklim Değişikliği
Dünya'nın oluşumundan bu yana iklimler zamanla değişime uğramış-
tır. İklimlerin doğal süreçte kendiliğinden değişimine ek olarak insan
faaliyetleri de önemli ölçüde iklimlerin değişmesine neden olmaktadır.
Son yıllarda artan fosil yakıt kullanımı, sanayileşme, orman alanlarının
yok edilmesi gibi etkenler sonucunda atmosferdeki sera gazlarının
oranı giderek artmaktadır. Bu olay sera etkisi olarak bilinmektedir.
Dünya'nın atmosferinde bulunan sera gazlarının yerküreden yansıyan
güneş ışınlarını tutması sonucu dünya ısınır. İklimde meydana gelen
değişikliklerin tümüne iklim değişikliği adı verilir.
İklim değişikliği nedeniyle hava sıcaklıklarında 1-3 derece arasında sıcaklık artışı gözlemlenebilir. Bu
artışlar su kaynaklarının azalmasına, kuraklık, çölleşme ve erozyona neden olur. Ayrıca bu durum buzul-
ların erimesiyle deniz seviyesini yükselterek, tarım ve turizm alanlarını sular altında bırakır. Sonuçta
iklim değişikliği çığ, sel ve taşkın gibi doğa olaylarında artışa; insan ve hayvan sağlığı üzerinde olumsuz
etkilere neden olur.
25