Page 97 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd

Sıvı Basıncı - Gaz Basıncı

Öğreten Bilgi

Sıvı Basıncı
Sıvıların belirli bir şekilleri yoktur, konuldukları kabın doldurdukları kadarının şeklini alırlar. Sıvı maddeler de
ağırlıklarından dolayı bulundukları kapta temas ettikleri tüm noktalara basınç uygular.
Sıvı basıncı, kaptaki sıvının derinliğine, yoğunluğuna ve bulunduğu yerdeki yerçekiminin büyüklüğüne bağlıdır. TANE TANE ÖĞREN

Şekildeki su dolu pet şişenin farklı derinlik- Sıvı basıncı
teki yerlerinden özdeş büyüklükte 1, 2 ve 3
numaralı delikler açıldığında suların ilk fış-
kırma mesafeleri şekildeki gibi olur.

1 numaralı delik en derinde olduğu için sıvı
basıncı daha fazladır ve su daha ileri fışkırır.

Sıvı basıncı ile derinlik doğru orantılıdır. Derinlik arttıkça sıvı basıncı da artar. Derinlik

Şekildeki su ve alkol dolu kapların aynı
derinlikteki yerlerinden özdeş büyük- Sıvı basıncı
lükte delik açıldığında sıvıların ilk fış-
Su Alkol kırma mesafeleri şekildeki gibi olur.

Suyun yoğunluğu daha fazla olduğu
10 cm 8 cm için sıvı basıncı daha fazladır ve su
d >d daha ileri fışkırır.
su alkol
Yoğunluk
Sıvı basıncı ile yoğunluk doğru orantılıdır. Yoğunluk arttıkça sıvı basıncı da artar.

Gaz Basıncı
Gazlar da sıvılar gibi bulundukları kaba basınç uygular. Gazlar uçucu oldukları için kapalı kaplarda depolanır.
Gaz molekülleri bulundukları kapta sürekli hareket hâlindedir ve kabın her tarafına çarparak kap içerisinde
basınç oluşturur.

Kapalı bir kaptaki gazın basıncı kabın her noktasında aynıdır. Örneğin bisiklet tekeri. Kapalı kaplardaki gaz
basıncı manometre adı verilen araçlar ile ölçülür.

Açık Hava Basıncı
Dünyamızın atmosferinde bulunan gazların oluşturduğu karışıma hava denir.
Havayı oluşturan gaz molekülleri de ağırlıklarından dolayı yer yüzeyine veya
temas ettikleri her noktaya basınç uygular. Bu basınca açık hava basıncı denir.
P 76 cm
Açık hava basıncını ölçmek için kullanılan araçlara barometre denilir. Açık hava 0
basıncını ilk ölçen bilim insanı Toriçelli’dir.
Toriçelli 0 C sıcaklıkta ve deniz seviyesinde yaptığı deney ile açık hava basıncını Cıva
o
76 cmHg olarak ölçmüştür.

Deniz seviyesinden yukarılara doğru çıkıldıkça, atmosferin yoğunluğu azaldığı için açık hava basıncı
azalır.

97