Page 124 - 7_sf_Tane Tane Sosyal Defter Kitap.indd

4. 6. Anadolu’da kurulan Bergama Krallığı, Mısır ile
YAZININ SERÜVENİ yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle papirüs alama-
✰ Sümerler MÖ 3200’de çivi yazısını bul- yınca yazı yazabilecek yeni bir materyal aramaya
dular. başladı. Ustaların çalışmaları sonucu koyun ve
✰ Mısırlılar MÖ 3000’de hiyeroglif denen keçi derileri önce suda yumuşatılıp kireç ve kül ile
resim yazısını buldular. temizleniyor daha sonra zımparalanarak inceltilip
✰ Yunanlar MÖ 750’de Fenike alfabesine parlatılıyordu. Böylece papirüsten çok daha kulla-
sesli harfler ekleyerek bugünkü yazı sis- nışlı, katlanıp kitap hâline getirilebilen parşömen
teminin temellerini attılar. kâğıdını icat edilmiş oluyordu.

Bu bilgilere bakıldığında; Bu bilgiye göre;
I. Yazı, icat edildiği günden bu yana pek çok I. Ülkeler arasında yaşanan anlaşmazlık bilginin
değişim göstermiştir. kaydedilmesi için farklı bir aracın üretilmesine
neden olmuştur.
II. Fenikeliler yazıyı daha sistematik bir hale
dönüştürmüştür. II. Parşömen kâğıdı, papirüse göre kullanım
kolaylığı sağlamıştır.
III. Yazının değişimi ve gelişiminde farklı medeni-
yetlerin katkısı olmuştur. III. Parşömen kâğıdı, üretimi çeşitli aşamalardan
oluşan bitkisel bir ürün olmuştur.
IV. Yazıyı icat eden uygarlık aynı zamanda yazıyı
alfabeye dönüştüren uygarlık olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III
A) I, II ve III B) II ve III C) II ve III D) I, II ve III
C) III ve IV D) I, II ve IV
7. Bilgi-1
Tarihte bilinen ilk kitap örneği kil tabletlerdi. Bu tab-
letler kil hamurunun üzerine çiviye benzer kamış-
larla yazı yazıldıktan sonra bunların güneşte veya
5. Tarihin İlk Kütüphanesi Ninova fırında kurutulması ile yapılırdı. Kil tabletlerin hazır-
lanmasının uzun süre alması ve ağırlığı nedeniyle
Mezopotamya’da öğrenciler kil tabletlere yazılı kullanımı zordu.
metinlerden faydalanıyorlardı. Ayrıca varlıklı aile-
lerin evinde kil tabletlerden oluşan önemli ticari Bilgi-2
belgelerini sakladıkları özel bölümler vardı. Asur Eski Mısırlılar yazı yazmak için papirüs kağıdını icat
Kralı Asurbanipal’ın başkent Ninova’daki sarayının ederek insanların işlerini kolaylaştırmışlardır. Nil
kütüphanesinde 20.000’den fazla tablet bulunu- Nehri kıyılarında yetişen papirüs bitkisini iğneye
yordu. Bunlar kralın emriyle mabetlerde, okullar- benzeyen bir aletle şeritler hâlinde soyuyorlar, sonra
da ve evlerde bulunan dinî, ilmî, edebî metinlerin da bu şeritleri bir kalıpta dikey ve yatay olarak hasır
kopyalanması yoluyla elde edilmişti. Bu tabletlerin örer gibi yapıştırıyorlardı. Kuruyan kalıplar fildişi ile
arasında az sayıda resmî belge de vardı. Çoğunlu- parlatılıp satışa sunuluyordu. Papirüsler katlandığın-
ğu tıp, astronomi ve edebiyat gibi bilimsel çalış- da kırıldığından ancak üst üste istiflenerek saklana-
biliyordu.
malar içeren tabletlerdi.
Bu bilgiler incelendiğinde; Bu bilgilere bakıldığında aşağıdaki sonuçlar-
dan hangisine ulaşılamaz?
I. Asurlar bilginin saklanmasına önem vermiştir.
A) Yazının gelişimi ile üzerine yazı yazılan materyalde
II. Asurlar’ın açtığı kütüphanede farklı alanlarla değişmiştir.
ilgili eserler bulunmuştur.
B) İnsanlar tarih boyunca bilgiyi kaydetmek ve aktar-
III. Asur kütüphanesindeki belgeler tablet şeklin- mak için çeşitli araçlar kullanmışlardır.
de saklanmıştır.
C) Yazının aktarılması için kullanılacak malzemenin
yorumlarından hangileri yapılabilir? belirlenmesinde coğrafi koşullar etkili olmuştur.
A) I ve II B) I ve III D) Papirüs ve kil tabletler kâğıttan daha kullanışlı oldu-
ğu için tercih edilmiştir.
C) II ve III D) I, II ve III

124