Page 73 - Nartest_8_sf_Tane Tane inkilap Defter Kitap.indd
P. 73
İstiklal Yolculuğu | Tane Tane TEST – 2
1. Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Doğu 3. ERZURUM KONGRESİ
Anadolu’da Ermeni Devleti’nin kuruluşunu engelle-
mek için Erzurum’da kongre hazırlıkları yapmaktaydı. Kuvâ-yı Millîye’yi etkin ve millî iradeyi egemen
Mustafa Kemal Paşa ve millî kongre için Sivas’a gelen kılmak esastır.
delegeler, Kâzım Karabekir Paşa’nın daveti üzerine Hıristiyan azınlıklara siyasi hâkimiyet ve sosyal
Erzurum’a gittiler. Osmanlı Hükümeti, Mustafa Kemal dengemizi bozan ayrıcalıklar verilemez.
Paşa’nın çalışmalarını engellemek ve onu mücade-
leden vazgeçirmek için çalışmalar başlattı. Osmanlı Manda ve himaye kabul edilemez.
Hükümeti Mustafa Kemal’den derhâl İstanbul’a geri Genelge maddeleri yorumlandığında aşağıda-
dönmesini istedi. Fakat bütün çabalarına rağmen kilerden hangisine ulaşılamaz?
başarılı olamayınca Mustafa Kemal Paşa’nın resmî
görevine son verdi. Bunun üzerine Mustafa Kemal A) Milli sınırlardan bahsedilmiştir.
Paşa, müfettişlik görevinden ve askerlik mesleğinden B) Tam bağımsızlık vurgulanmıştır.
istifa ettiğini telgrafla İstanbul’a bildirdi.
C) Yabancıların iç işlerimize müdahalesi engellenmek
Bu bilgiden yola çıkılarak, Mustafa Kemal Paşa istenmiştir.
ile ilgili, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
D) Milli egemenlik ilkesi belirtilmiştir.
A) Farklı bir meslek seçmek istediği
B) İstanbul’a geri dönmeyi düşündüğü
4. “Oh ne âlâ, savaşın yerine mandayı kabul edeceğiz
C) Karşılaştığı sorunları aşmasını bildiği ve rahata kavuşacağız! Bu ne gaflet, ne körlük ve
D) Osmanlı Hükümeti'nin kararlarına uyduğu hatta ne budalalık? İstanbul’un önde gelen devlet
adamları da bu düşüncede. İçlerinden biri çıkıp da TANE TANE ÇÖZ
‘Ya istiklal, Ya ölüm!’ diyemiyor.” (Turan, 1991: 230)
Mustafa Kemal yukarıda verilen sözü ile aşa-
ğıdakilerden hangisinin önemini vurgulamak
istemiştir?
2. I. Dünya Savaşı sırasında yapılan gizli anlaşmalara
göre Doğu Anadolu Bölgesi’nde İtilaf Devletle- A) Milli egemenliğin B) Manda ve himayenin
ri mandası altında bir Ermeni Devleti kurulması C) Tam bağımsızlığın D) Milli kültürün
planlanmıştı. Bu durumda, doğu illerinin hakları-
nın savunulması gerekiyordu. Türkler, Ermeni Dev-
leti’nin kuruluşunu önlemek için Doğu Anadolu
Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ni kurdular. Bu cemiyet,
karşılaştığı büyük tehlikeyi görüşmek için bölgesel 5. Cumhuriyet tarihimizde önemli yeri olan Sivas
bir kongreyi Erzurum’da topladı. Mustafa Kemal Kongresi, ulusal olarak toplanan ve ulusal karar-
de kongrenin hazırlık aşamasında Erzurum’a gele- lar alan tek kongredir. Sivas Kongresi’nde seçilen
rek çalışmalara katıldı. Mustafa Kemal’in gelişi ile Temsil Heyeti, Batı Cephesi Kuvâ-yı Millîye’yi Genel
kongre bölgesel olmaktan çok yurdun tamamını Komutanlığına Ali Fuat Paşa’yı atamıştır. Ayrıca
ilgilendiren kararlar aldı. 13 Eylül 1919’da İrâde-i Milliye adında Sivas’ta bir
gazete çıkarılmaya başlandı.
Aşağıdaki maddelerden hangisinde kongrede
yurdun tamamı için kararlar alındığı söylene- Bu bilgiden yola çıkılarak aşağıdakilerden han-
mez? gisine ulaşılamaz?
A) Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalana- A) Sivas Kongresi toplanış ve aldığı kararlar bakımından
maz. milli bir kongredir.
B) Yabancı işgaline karşı Osmanlı Hükümeti’nin dağıl- B) Temsil Heyeti Ali Fuat Paşa’yı Batı Cephesi’ne ataya-
ması hâlinde, millet topyekûn savaşacak. rak yargı yetkisini kullanmıştır.
C) Manda ve himaye kabul olunamaz. C) İrâde-i Milliye gazetesi ile halkın yaşananlardan
haberdar olması istenmiştir.
D) Doğu Anadolu’daki tüm yararlı cemiyetler birleştirile-
cektir. D) Temsil Heyeti seçimle iş başına gelmiştir.
73