Page 76 - 8_sf_Tane Tane Türkce Defter Kitap
P. 76

Küçümseme ve azımsama cümlelerini birbirine      Tanım cümleleri genellikle nesnel yargılar
                 karıştırmamak gerekir. Küçümseme, bir olayı veya   içerir. Ancak öznel tanım cümleleri de var-
                 kişiyi önemsememe, hafife alma anlamı taşırken     dır.
                 azımsama bir şeyin miktarını az bulma yetersiz
                 görme anlamı taşır.
                                                                4
              2                                                     Aşağıdaki cümlelerden öznel tanım cümlesi
                  Aşağıdaki cümlelerden küçümseme anlamı taşı-      olanları kırmızı sepete, nesnel tanım cümle-
                  yanların başına “K”, azımsama anlamı taşıyanla-   si olanları mavi sepete koyunuz.
                  rın başına “A” yazınız.
                                                                    Güneş sisteminin dışındaki gezegenlere
                        Çöp gibi bacaklarıyla yarışmaya katılmış     öte gezegen adı verilir.
                        sanki birinci olacak.                       Varlıkların yerini belli belirsiz tutan zamir-
                                                                     lere belgisiz zamir denir.
                        Sadece bir kilo mu elma aldın?
                                                                    Dil, bazen kalp kıran bazen de kırılan
                        Metrekaresi 10 liradan bu duvara imkânı      kalpleri onaran bir varlıktır.
                        yok fırça sallamam.                         Sanatçılar topluma ışık tutan değerli
                                                                     rehberlerdir.
                        Her gün süt içecekmiş de büyüyecekmiş.
                                                                    Tornavida, vidaları sıkmaya veya gevşet-
                                                                     meye yarayan araçtır.
                                                                    Yalan, insanlar arasındaki güveni zedele-
                   Eleştiri  deyince  sadece  olumsuz  yargılar  akla   yen terk edilmesi gereken bir alışkanlıktır.
                   gelmemelidir. Eleştiri olumlu yönde de yapıla-
                   bilir.

               3
                  Aşağıdaki eleştiri cümlelerinin olumlu mu yoksa
                  olumsuz mu olduklarını noktalı yerlere yazınız.

                  Son dönemlerinde sanat için değil toplum
                   yararını gözeten yazılar yazmaya başladı.           Tahmin cümlelerinde, olasılık cümlele-
                   …………………                                             rine göre gerçekleşme beklentisi daha
                  Şiirlerinin büyük çoğunluğu halkın anlamaya-        yüksek durumlardan söz edilir. Çünkü
                                                                       tahmin, tecrübelerden meydana gelen
                   cağı sözcüklerle ve sanatlarla doludur.             birikimin  ürünü  olan  öngörülerdir.
                   …………………                                             Örneğin  “Şimdiye kadar çoktan uyu-
                  Yeni gelen öğretmen hazırlıksız konuşmalar          muştur.” bir tahmin cümlesidir. Çünkü
                   yaptırarak bizim sosyal gelişimimize olumlu         sözü edilen kişi o saatlerde hep uyu-
                   katkı sağlıyor.                                     duğu için cümleyi söyleyen kişi de bu
                   …………………                                             tecrübesine dayanarak daha güçlü bir
                                                                       öngörüde bulunmaktadır.

             5
                 Aşağıdaki cümlelerin tahmin mi yoksa olasılık mı ifade ettiğini noktalı yerlere yazınız.

                   Saat dokuz oldu, öğretmen derse çoktan girmiştir.    (…………………………………………)

                   Hava karardı, sağanak tepemize inebilir.        (…………………………………………)
                   Belki bu sene daha fazla gezeriz.               (…………………………………………)
                   Bilmem, bu sene kış erken gelebilir.            (…………………………………………)
                   Yollarda insanın başına her an bir şey gelebilir.      (…………………………………………)


                                                         76
   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81