Page 62 - Omage_7den_8e_Fen_Bilimleri_SB.indd
P. 62

BASINÇ                                                                        3. ÜNİTE
                                      ESKİ BİLGİLERİMİZİ TAZELEYELİM




                        MADDE VE YOĞUNLUK



              ❖   Maddeler doğada katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç hâlde bulunabilmektedir. Maddenin taneciklerinin en
                 yoğun olduğu fiziksel hâli katı, en az yoğun olduğu fiziksel hâli ise gaz hâlidir.
              ❖   Katı ve sıvıların belirli bir hacmi vardır. Sıvı maddeler konuldukları kabı tabandan itibaren doldurmakta ve
                 kabın şeklini almaktadır. Gazların ise belirli bir hacmi yoktur. Gazlar kapalı bir kabı tamamen doldururlar.
                 Hem sıvılar hem de gazlar akışkan özelliktedir.
              YOĞUNLUK(Öz kütle):

                                                                                            1
               Bir maddenin birim hacmini dolduran madde miktarına yoğunluk (öz kütle) denir. Yoğunluk ............. har-
               fi ile gösterilir ve yoğunluğun birimi g/cm³’tür. Her maddenin yoğunluğu birbirinden farklı olduğu için
               yoğunluk saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir.


              ❖   Bir maddenin yoğunluğu, kütlesinin hacmine bölünmesiyle bulunur.

                                   Kütle                                      Kütle (g)
                   Yoğunluk =                      Yoğunluk (g/cm³) =
                                  Hac m                                     Hac m (cm³)


              Bir maddenin yoğunluğunun hesaplanabilmesi için kütle ve hacminin ölçülmesi gerekir. Kütle terazi ile ölçü-
              lürken hacim dereceli kaplar yardımıyla ölçülebilir.


                                 300                  300
                                 250                  250
                                 200                  200
                                 150                  150
                                 100                  100
                                                                        300           300
                                                                        250           250
                                                                        200           200
                                                                        150           150
                                 100 g                220 g             100           100
                             Taşın kütles  120 g olarak bulunur   Taşın hacm  sıvının yükselme
                                                                  m ktarına eş t olur.
              Verilen bilgilere göre taşın yoğunluğu bulunabilir. Taşın yoğunluğu bulmak için kütle değerini hacim değeri-
              ne böleriz.


                                   Yoğunluk = Kütle / Hac m = 120g / 100 cm   = 1.2 g/cm 3
                                                                      3



                         SIRA SENDE!

              Küp şeklindeki bir katı cismin eşit kollu terazide kütlesi 16 kg olarak bulunmuştur. Küpün bir kenar uzunluğu
              20 cm olduğuna göre küpün yoğunluğu kaç g/cm 'tür? (Küpün hacmi 3 kenarının çarpımıyla bulunur ve
                                                         3
              1kg=1000g'dır)


                 ÇÖZÜM
                 ............................................................................................................................................................................................................
                 .............................................................................................................................................................................................................

                                                                                              (Cevap: 2)
                                                       61
   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67