Page 93 - Omage_7den_8e_Fen_Bilimleri_SB.indd
P. 93

MADDE VE ENDÜSTRİ                                                                   4. ÜNİTE
                                      ESKİ BİLGİLERİMİZİ TAZELEYELİM



                            KATI                          SIVI                         GAZ
                 Tanecikleri arası boşluk sıvı ve   Tanecikleri arası boşluk katılara   Tanecikleri arası boşluk çoktur.
                 gazlara göre çok azdır.      göre çok, gazlara göre azdır.
                                              Sıkıştırılamaz kabul edilir. (Az da
                 Sıkıştırılamazlar.                                        Sıkıştırılabilir.
                                              olsa sıkıştırılabilir.)
                 Tanecikleri titreşim hareketi   Tanecikleri titreşim, öteleme ve   Tanecikleri titreşim, öteleme ve
                 yapar.                       dönme hareketi yapar.        dönme hareketi yapar.
                 Tanecikler birbiri ile sıkı biçimde   Tanecikler birbiri ile temas eder.  Tanecikler bağımsız hareket eder.
                 temas hâlindedir.



                               HÂL DEĞİŞİMİ



                                                           11
                ❖   Maddelerin bir hâlden başka bir hâle geçmesine …………………………… denir.
                                                           sübl mleşme
                    Madde ısı alır           er me                         buharlaşma
                             KATI            donma            SIVI          yoğuşma           GAZ
                    Madde ısı
                      ver r                                kırağılaşma


                ERİME-DONMA
                                                         12
                ❖   Katı maddelerin ısı alarak sıvı hâle geçmesine …………………………….. denir.
                                                                                      13
                ❖   Donma olayı erime olayının tersidir. Sıvı maddenin ısı vererek katı hâle geçmesine …………… denir.
                ❖   Saf maddelerin erime ve donması sırasında sıcaklığı değişmez.
                                                  14
                ❖   Erime olayının gerçekleştiği sıcaklığa  …………………………….., donma olayının gerçekleştiği sıcaklı-
                      15
                   ğa ………………………..denir.
                ❖   Saf bir maddenin erime sıcaklığı donma sıcaklığına eşittir. Örneğin su 0 °C donar, buz 0 °C’de erir.
                ❖   Erime ve donma sıcaklığı maddeler için ayırt edici bir özelliktir.

                BUHARLAŞMA-YOĞUŞMA
                                                  16
                ❖   Sıvıların ısı alarak gaz hâle geçmesine  ……………………. denir.
                ❖   Yoğuşma olayı buharlaşmanın tersidir.
                                                               17
                ❖   Gaz hâldeki maddenin ısı vererek sıvı hâle geçmesine …………………. denir.
                ❖   Buharlaşma sıvıların yüzeyinde ve her sıcaklıkta gerçekleşir.



                KAYNAMA
                ❖   Sıvıların her tarafından kabarcıklar çıkararak hızlı buharlaşmasıdır.
                                                18
                ❖   Kaynamanın gerçekleştiği sıcaklığa ……………………………….. denir.
                ❖   Kaynama sıcaklığı saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir.



                BUNLARI BİLMEDEN OLMAZ!

                ❖   Isı alan madde taneciklerinin hareketliliği artar.
                ❖   25°C’de 200 gram suyun aktardığı ısı, 25°C’de 100 gram suyun aktardığı ısıdan fazladır.
                ❖   Isı maddenin cinsine bağlıdır, sıcaklık maddenin cinsine bağlı değildir.
                ❖   Maddeleri diğer maddelerden ayırt etmeye yarayan özelliklere maddenin ayırt edici özellikleri denir.


                                                         92
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98