Page 275 - 8meta_fen

ELEKTRİK YÜKLÜ cİSİMLER

Öğreten Özet

Topraklama:
Toprağın; yani yerkürenin büyük bir ……………. cisim olduğu söylenebilir. Toprağa temas eden elektrik yüklü cisimlerin nötr hâle
(1)
geçmesine ……………………… denir.
(2)
(–) yüklü (+) yüklü
+ – + – + – – + – + – + – +
+ – + – + – – – + – + – + – + –
– –

Negatif (–) yüklü bir cisim topraklandığında cisimden toprağa, Pozitif (+) yüklü cisim topraklandığında topraktan cisme, cismin
cismin yapısındaki negatif (–) yük miktarı fazlalığı kadar negatif yapısındaki pozitif (+) yük miktarı fazlalığı kadar negatif (–) yük
(–) yük geçişi olur. Böylece cisim nötr hâle geçer. geçişi olur. Böylece cisim nötr hâle geçer.

Topraklamanın günlük hayatta kullanıldığı yer ve durumlar:
1. Yüksek binalarda, cami minarelerinde yıldırımdan korunmak için paratoner kullanılır. Paratoner,
yıldırım ile bina üzerine gelen elektrik enerjisini şekildeki gibi iletken bir kablo yardımı ile top-
rağa aktarır.
2. Yakıt taşıyan tankerlerde, elektriklenmeden kaynaklı yangınların oluşmaması için topraklama
yapılır.
3. LPG istasyonlarında elektriklenmeden kaynaklanan kıvılcımları engellemek için topraklama
yapılır.
4. Elektronik işi ile uğraşan kişiler, elektronik aracın bozulmasını engellemek için özel bileklik takar.
5. Ameliyathanelerde cihazların zarar görmemesi için zemine topraklama yapılmıştır.
6. Ev ve işyerlerinde kullanılan elektrikli araçları elektrik kaçağından korumak için topraklı priz kul-
lanılır.
7. Üzerinde elektrik yükü biriken kişiler elektrik yükünü boşaltmak için çıplak ayakla toprakta yürü-
yerek topraklama yapar.
8. Uçaklara yakıt doldururken gerçekleşebilecek elektriklenmeden kaynaklı yangınların önüne geçmek için topraklama yapılır.
Topraklama yapılarak cisimlerin etki ile elektriklenmesi:

öĞRETEN NoTLARIM

275