Page 29 - 8meta_fen
P. 29
İKLİM ve HAVA OLAYLARI
Öğreten Etkinlikler
Küresel İklim Değişikliği
Nedeni ne olursa olsun iklimin ortalama durumunda onlarca yıl ya da daha uzun süre boyunca gerçekleşen değişiklikler iklim değişikliği
olarak adlandırılmaktadır. Günümüzde doğal etkenlere ek olarak, insanların çeşitli etkileri nedeniyle de iklim sisteminde bozulmaların
olduğu kabul edilmektedir.
Bilim insanlarının yapmış oldukları çalışmalar sonucunda, atmosferdeki bazı gazların miktarında önemli değişiklikler olduğu ve bu
değişikliklerin etkileri olarak da Dünya’daki sıcaklığın giderek arttığı (küresel ısınma) ve bunun da küresel iklim değişikliğine neden
olduğu öngörülmektedir.
Küresel ısınmada en büyük payı alan sera etkisi nedir?
Atmosferde birikerek Güneş ışınlarının yeryüzünden uzaya yayılmasını engelleyen gazlara
............................... adı verilir. Bu gazlar, yeryüzünden yansıyan Güneş ışınlarını tutarak tıpkı Atmosfer
(1)
seralarda olduğu gibi Dünya’nın sıcaklığının korunmasına sebep olmaktadır. Sera gazları
olarak en fazla etki gösteren gazlar metan (CH ) ve karbondioksit (CO ) dir. Sera gazlarının
2
4
yapmış olduğu etki de ............................... olarak tanımlanmaktadır. Ger
(2)
Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre atmosferde bulunan ve miktarı Sera gazları yansıyan
ışınlar
giderek artan karbondioksitin en önemli etkeni, insan faktörüdür. Dünya
Sanayileşme ile birlikte artan enerji ihtiyacını karşılamak için enerji üretiminde kullanılan
kömür, petrol gibi fosil yakıtların kullanımının artması, ormanlık alanların çeşitli nedenlerle
yok edilmesi, atıkların ve tarımsal faaliyetlerde kullanılan suni gübrelerin artması
atmosferdeki sera gazlarının miktarını artıran başlıca nedenler arasındadır.
Küresel iklim değişikliğinin etkileri nelerdir?
✦ Kutuplardaki buzulların erimesi ve buna bağlı olarak deniz seviyesindeki yükselmeler
✦ İçilebilir su kaynaklarında azalmalar
✦ Beklenmedik hava olayları (fırtınalar, uzun süreli kuraklıklar, düzensiz yağışlar vb.) ve afetlerin (seller) artması
✦ Biyolojik çeşitliliğin azalması ve bazı canlı türlerinin yok olması
Küresel iklim değişikliğine karşı alınabilecek önlemler nelerdir?
✦ Fosil yakıt kullanılan fabrika bacalarına filtreler takılmalı
✦ Enerji ihtiyacı için fosil yakıt yerine rüzgâr ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynakları tercih edilmeli
✦ Trafikte toplu ulaşım tercih edilmeli ve araç bakımları düzenli olarak yaptırılmalı
✦ Ormanlık alanların miktarı artırılmalı
✦ Tarım faaliyetlerinde bilinçli gübre kullanımı sağlanmalı
öĞRETEN NoTLARIM
29