Page 45 - 8meta_fen
P. 45
DNA’NIN YAPISI ve EŞLENMESİ
Öğreten Özet
DNA
✦ Deoksiribo Nükleik Asit yani DNA, bir canlının bütün genetik bilgisini içinde barındıran bir
moleküldür. Kısaca DNA hücrenin ……………….…….. molekülüdür.
(1)
✦ DNA molekülü …………..…………. bulunur, gelişmemiş hücrelerin (bakteri gibi) ise sitop-
(2)
lâzmasında bulunur.
✦ DNA molekülü ………………….….. şekilde ipten bir merdivene benzer. Şekildeki gibi mer-
(3)
divenin basamaklarını organik bazlar oluşturur.
✦ DNA molekülü birbirini tamamlayan 2 zincirden oluşur. Zincirlerdeki uygun nükleotidler
(A-T) ya da (G-C) şeklinde ……………..………. bağları ile birbirine bağlanır.
(4)
NÜKLEOTİD
✦ DNA’nın en küçük yapı birimi nükleotidlerdir. Bir nükleotid; organik baz, beş karbonlu
şeker (deoksiriboz) ve …………………… birbirine bağlanması ile oluşur.
(5)
✦ Bir DNA’da 4 çeşit …………………………… vardır. Bunlar;
(6)
Adenin(A) Timin(T) FOSFAT (P)
Guanin(G) Sitozin(C) ‘dir.
✦ Bir nükleotid, bulundurduğu ………………….……. ile adlandırılır. ORGANİK BAZ
(7)
✦ Bir DNA molekülünde daima adeninle …………..., guaninle ……..………..
(8)
(9)
bağ yapar. Bu yüzden DNA’daki …………..………… sayısı timin sayısına,
(10)
…......................... sayısı sitozin sayısına eşit olur. (A = T, G = C)
(11)
DEOKSİRİBOZ ŞEKER (D)
KROMOZOM GEN
✦ DNA, hücre bölünmesi sırasında kısalıp kalınlaşır ve ✦ DNA üzerinde göz rengi, saç biçimi gibi kalıtsal
etrafı özel bir protein kılıfla kaplanır. Bu hâldeki DNA’ya bilgilerimizin taşındığı özel bölgelerdir.
………………. adı verilir. ✦ DNA’nın görev birimidir.
(12)
✦ Kromozom sayısı canlı türlerinde farklılık gösterebilir, ✦ DNA üzerinde …………. uzunluklarda olabilen çok
(15)
ancak aynı türe ait canlılar arasında kromozom sayısı sayıda gen bulunur.
………………….. Örneğin insanda 46, moli balığında 46, ✦ Genleri oluşturan kodlar ……………………. dizilmesiyle
(13)
(16)
eğrelti otunda 500 kromozom vardır. oluşur.
✦ Canlıların kromozom sayıları ile gelişmişlik dereceleri
arasında bir ilişki ……………...
(14)
öĞRETEN NoTLARIM
Hücre
Kromozon
Çek rdek
DNA
Nükleot d
Gen
45