Page 127 - 8meta_inkk
P. 127
LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI-SANAT VE EDEBİYAT ESERLERİNDE MİLLÎ
MÜCADELE
Öğreten Etkinlikler
LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI
✦ Kurtuluş Savaşı başarıyla sonuçlanmış, Mudanya Ateşkes Anlaşması imzalanmış ve sıra yeni Türk Devleti ile İtilaf Devlet-
leri arasında yapılacak barış görüşmelerine gelmiştir.
✦ İtilaf Devletleri Lozan Konferansı’na İstanbul Hükûmeti ve TBMM’yi birlikte davet ettiler. Amaçları iki Türk tarafı arasında-
ki görüş ayrılıklarından yararlanarak siyasi çıkar elde etmektir.
✦ Bu durum saltanatın kaldırılması sürecini hızlandırmıştır. 1 Kasım 1922 tarihinde kabul edilen bir kanunla saltanat kaldı-
rılmış ve böylelikle milli egemenlik anlayışı da pekişmiştir.
✦ Mustafa Kemal, Lozan’da ülkenin bağımsızlığı, kapitülasyonlar ve Ermeni meselesi konusunda kesinlikle taviz verilme-
mesini istemiştir.
✦ Lozan Barış Antlaşması ile;
Batı sınırı: Mudanya Ateşkes Anlaşması’nda belirtildiği üzere Meriç Nehri olarak kabul edilmiştir.
Suriye sınırı: 20 Ekim 1921’de Fransızlar ile imzalanan Ankara Antlaşması’na göre belirlenmiştir. Hatay sınırlarımız dışında
kalmıştır. Bu durum Misak-ı Milliye aykırıdır.
Irak sınırı: Musul tartışması nedeniyle netleşmediğinden, konunun İngiltere ile Türkiye’nin yapacakları “ikili görüşmelerle”
sonuçlandırılmasına karar verilmiştir.
Kapitülasyonlar: Tamamen kaldırılmasına karar verilmiştir. Bu durum ekonomik bağımsızlık adına önemli bir gelişmedir.
Azınlıklar: “Anadolu’daki bütün gayrimüslimler Türk vatandaşı kabul edilecek.” maddesi ile Türkiye; başka devletlerin
azınlıkları bahane ederek iç işlerimize karışmasını engellemiştir.
Savaş tazminatı: Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç’ı Türkiye’ye bırakmıştır. Bu durumda Yunanistan işgalin
hukuksuz olduğunu ve kendisinin de savaş suçlusu olduğunu kabul etmiştir.
Boğazlar: Boğazların uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek olması egemenlik hakkımızı ihlal etmiştir.
NOT: İtilaf Devletleri, Lozan Barış Antlaşması ile yeni Türk devletinin varlığını kabul etmiş ve bağımsızlığını tanımıştır.
1 Aşağıda Lozan Barış Antlaşması ile ilgili verilen maddeleri uygun yorumlar ile eşleştiriniz.
1. 2. 3. 4. 5.
Osmanlı Devlet Boğazlar, başkanı Bütün azınlıklar Türk Osmanlı borçları,
tarafından Batılı Yunan stan, Karaağaç Türk olan uluslararası vatandaşı kabul Osmanlı Devlet ’n n
devletlere tanınmış ve çevres n savaş b r kom syon ed lecekt r. yıkılmasıyla ortaya
olan ekonom k, s yas tazm natı olarak tarafından yönet le- çıkan yen devletler
ve hukuk ayrıcalıklar Türk ye’ye verecek. cekt r. ve Türk ye arasında
son bulacaktır. paylaştırılacaktır.
Türkiye; başka devletlerin ülkemizdeki gayrimüslim Boğazlar konusunda egemenlik haklarımızı zedeleyecek
unsurları bahane ederek iç işlerimize karışmasını engel-
lemiştir. bir durum oluşmuştur.
Bu kararla kapitülasyonlar kaldırılmış, yeni Türk Devle- Yunanistan bu kararla Anadolu topraklarına yönelik hak-
ti’nin her alanda tam bağımsız olma isteği dünya devlet- sız bir müdahalede bulunmuş olduğunu kabul etmiştir.
lerine bildirilmiştir.
Türkiye, hazinesinde oluşabilecek ağır dış borç yükünü
hafifletmiştir.
127