Page 168 - 8meta_inkk

EKONOMİ ALANINDAKİ GELİŞMELER TEST 36

Kazanım Kavrama Testi

3. Millî Mücadele’nin başarıyla sonuçlanmasının ardından 5. Osmanlı Devleti’nde kapitülasyonlar nedeniyle deniz tica-
siyasi bağımsızlığını kazanan Türk milletinin ekonomik reti güçlü değildi. Bu durumun en büyük nedeni, Türk
bağımsızlığını da kazanmaktan başka çaresi yoktu. Bunun- limanları arasında yolcu ve yük taşıma işinin yani kabotaj
la ilgili ilk adımlardan bir tanesi olan kapitülasyonların hakkının başka devletlere ait olmasıydı. Deniz ulaşımının
kaldırılması Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanması ile büyük bölümü ve önemli limanların işletilmesi yabancı
gerçekleştirilmişti. Şimdi ise millî bir ekonomi oluşturma şirketlerin elindeydi. Türkiye İktisat Kongresi’nde kabotaj
zorunluluğu ortaya çıkmıştı. Ancak ekonomik bağımsızlığı hakkının Türk gemilerine tanınması ve deniz taşımacılığı-
elde etmek, ekonomik kalkınmayı gerçekleştirmek için atıl- nın devlet tarafından teşviki karara bağlandı. Ayrıca Lozan
ması gereken birçok adım vardı. Ve atılacak bu adımların en Antlaşması’yla Türk gemilerinin kabotaj hakkı kabul edildi.
kısa sürede atılması gerekiyordu.
Buna göre;
Buna göre “atılması gereken adımlar” olarak nitelendiri- I. Yabancılara tanınan ayrıcalıklar Osmanlı Devleti’nin
len olaylar arasında;
deniz ticaretini olumsuz etkilemiştir.
I. Türkiye İktisat Kongresi’nin düzenlenmesi,
II. Türk denizciliğinin gelişmesine katkı sağlayan gelişme
II. Kabotaj Kanunun kabul edilmesi yaşanmıştır.
III. Teşvik-i Sanayi Kanunu’nun çıkarılması III. Türk kara sularında gemi işletme ayrıcalığı yabancılar-
dan alınmıştır.
IV. Tevhid-i Tedrisat Kanununun yürürlüğe girmesi
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
gelişmelerinden hangilerinin yer aldığı söylenebilir?
A) I ve II B) I ve III
A) I, II ve III B) I, II ve IV
C) II ve III D) I, II ve III
C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV

4. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, çok zor şartlarda olan,
yıpratıcı bir savaştan çıkan Türkiye’yi olumsuz etkilemişti.
Petrol fiyatlarının yüksek, tarımsal ürün fiyatlarının düşük 6. Cumhuriyetin ilk yıllarında ekonomik açıdan yaşanan sıkın-
olması nedeniyle makineli tarım yapılamaz hale geldi. Tür- tılara çare bulmak isteyen devlet, özel sektörü destekleye-
kiye, dış borçlarını ödemekte zorlanınca 1933’te Paris’te rek tüccar ve sanayicilerin sermaye ihtiyacını karşılamak
yeni bir antlaşmayla borçlar yeniden yapılandırıldı. Yaşanan amacıyla bazı düzenlemelere gitmiştir.
sıkıntıları çözmek amacıyla 1930’da Merkez Bankası kurul-
du. 1934’te I. Beş Yıllık Sanayi Planı uygulamaya konuldu. Buna göre özel sektörü desteklemek için yapılan
Birçok tüketim malının ithalatına yasak getirildi ve gümrük düzenlemeler arasında,
vergileri artırıldı. I. Yatırımcıların sermaye ihtiyacını karşılamak için 1924’te
Yukarıdaki bilgilere bakılarak hangi seçenekteki çıka- Türkiye İş Bankası’nın kurulması,
rım yapılamaz? II. 1927de Teşvik-i Sanayi Kanunu çıkartılarak girişimciye
A) Türkiye, ekonomik krizin etkilerini ortadan kaldırmak için bazı kredi ve vergi kolaylığı sağlanması
tedbirler almıştır.
III. 1933’te hazırlanan “I. Beş Yıllık Sanayi Planı” ile özel sek-
B) 1929 Dünya Ekonomik Bunalımının Türkiye üzerindeki etkileri törün yapamadığı yatırımların devlet eliyle yapılması
farklı alanlarda ortaya çıkmıştır.
gelişmelerinden hangileri gösterilebilir?
C) Türkiye dış borçlarını ödeme konusunda sorun yaşamıştır.
A) I ve II B) I ve III
D) Alınan tedbirlerle ve uygulanan planlı ekonomik politikalarla
Türkiye ekonomik bunalımı daha az hasarla atlatılmıştır. C) II ve III D) I, II ve III

168