Page 51 - 8meta_inkk

OSMANLI DEVLETİ’NİN SON SAVAŞI: I. DÜNYA SAVAŞI

Öğreten Etkinlikler

OSMANLI DEVLETİ’NİN SON SAVAŞI: I. DÜNYA SAVAŞI

Savaş başladığında Osmanlı tarafsızlığını ilan etti ve Boğazları ulaşıma kapattı. Ülke genelinde seferberlik başlattı ve kapitü-
lasyonları kaldırdığını duyurdu. Osmanlı Devleti savaşın ilk başlarında tarafsızlığını ilan etmiş olsa da İttifak arayışına girmiş,
savaşa birlikte girme teklifi İtilaf Devletleri tarafından reddedilince savaşa Almanya ile birlikte girme kararı alınmıştır.

Osmanlı I. Dünya Savaşı’nda taarruz, savunma ve müttefiklere yardım olmak üzere üç farklı amaca yönelik cephelerde
savaşmıştır.

Osmanlı Devleti’nin savaşa girmesinin sonuçları

✦ Savaşın alanı genişledi ve Osmanlı birden çok cephede savaşmak zorunda kaldı.
✦ Almanya’nın savaş yükü hafifledi ve sömürgelerdeki Müslümanların isyanı İtilaf Devletlerini zor duruma düşürdü.

Taarruz Cepheleri

Kafkasya Cephesi: Ruslarla savaşılan bu cephede amaç Bakü petrollerini ele geçirmek, Rusların güneye inmesini engel-
lemektir. Sarıkamış’ta 90.000 askerimizin olumsuz hava koşulları nedeniyle şehit olduğu cephede Osmanlı ordusu varlık
gösterememiştir. 3 Mart 1918’de Rusya, Brest Litovsk Antlaşması ile savaştan çekilince cephe kapanmıştır.

Kanal Cephesi: Almanların isteği ile açılan cephede Osmanlı ordusu zorlu çöl şartları, Arap saldırıları gibi nedenlere bağlı
olarak Kanal’ı ele geçirmek için birkaç kez girişimde bulunduysa da büyük kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kaldılar.

Savunma Cepheleri

Hicaz-Yemen Cephesi: Osmanlı Devleti bu cephede İngilizler ve onlarla işbirliği yapan Araplar ile mücadele etmiştir. Çöl
Kaplanı lakaplı Fahrettin Paşa bölgedeki askerleri ile birlikte büyük bir mücadele örneği verse de bölge Mondros sonrası
İngilizlerin eline geçti.

Çanakkale Cephesi: İtilaf Devletleri müttefikleri olan Rusya’nın savaşın içinde tutmak, Osmanlı Devleti’nin başkentini ele
geçirerek savaş dışında kalmasını sağlamak amaçlarına ulaşmak için bu cepheyi açmıştır. Osmanlı Devleti’nin deniz ve kara
savaşlarında elde ettiği başarılar sonrası İtilaf Devletleri bölgeden çekildiler. Çanakkale Zaferi I. Dünya Savaşı’nın iki yıl
uzamasına neden olmuştur. Müttefiklerinden yardım alamayan Rusya da savaştan çekilmiş, Bulgaristan İttifak Devletlerinin
yanında savaşa girmiştir.

Suriye-Filistin Cephesi: Kanal Harekâtı’nın başarısız olmasından sonra karşı saldırıya geçen İngiliz kuvvetlerini durdurmak
için açılmıştır. 1918 yılında bölgedeki 7. Ordu komutanlığına atanan Mustafa Kemal, başarılı savunma savaşlarıyla İngiliz
kuvvetlerini Halep’in kuzeyinde durdurmuş ve düşmanın bu hattı geçmesini engellemiştir. Bölge Mondros Mütarekesi ile
Osmanlı Devleti tarafından terk edilmiştir.

Irak Cephesi: Bölgede İngilizlere karşı Kut’ül Amare’de büyük bir zafer kazanan Osmanlı ordusu Mondros Ateşkes Antlaş-
ması imzalanınca savaştan ve bölgeden çekildi.

Müttefiklere Yardım (Bağlantı) Cepheleri
Osmanlı Devleti, Romanya, Galiçya ve Makedonya Cephelerinde müttefiklerine yardım amacıyla mücadele etmiş, ülke
topraklarının dışına asker göndermiştir.

51