Page 85 - 8meta_inkk

TBMM’YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR
VE SEVR ANTLAŞMASI
Öğreten Etkinlikler

TBMM’YE KARŞI ÇIKARILAN AYAKLANMALAR VE SEVR ANTLAŞMASI
✦ TBMM’ye karşı çıkan isyanlarda İstanbul Hükümeti, azınlıklar ve Kuva-yı Milliyeciler etkili olmuştur. Bu isyanlar ile;
TBMM’nin otoritesini ortadan kaldırmak ve Milli Mücadele hareketinin başarılı olmasına engel olmak istenmiştir.

✦ TBMM kendisine yönelik isyanları önlemek için Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nu çıkarmış, İstiklal Mahkemelerini kurmuştur.

✦ Ayaklanmalar, işgal güçlerinin Anadolu’daki ilerleyişini kolaylaştırdı. Millî Mücadele sürecinin uzamasına, düşmanın yurt-
tan atılmasının gecikmesine neden oldu. Düzenli ordunun kurulmasını bir süre gecikmesine, silah ve malzeme kaybına
sebep oldu. Her türlü soruna rağmen ayaklanmaların bastırılması; Meclise karşı duyulan güveni, TBMM’nin gücünü ve
otoritesini artırdı.

✦ Sevr Antlaşması Osmanlı Devleti’ni paramparça edip Türk milletini de yok etmeyi hedefleyen bir anlaşma olup fiilen
işbaşında olmayan Mebusan Meclisi tarafından onaylanmadığı için hukuki geçerliliği yoktur.

1 İsyanları bastırabilmek için alınan önlemleri uygun şekilde değerlendiriniz.

Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı, isyancılar vatan haini kabul edildi.

İstiklal Mahkemeleri kurularak ayaklananlar bu mahkemelerde yargılandı.

Ankara Müftüsü rıfat Efendi (Börekçi) ve birçok müftü tarafından Millî Mücadele’yi destekleyen fetvalar yayınlandı.

Millî Mücadele aleyhinde propagandaları önlemek için, Anadolu Ajansı çalışmalar yürüttü.

İsyancılar üzerine Kuvâ-yı Millîye birlikleri gönderilerek isyanlar bastırılmaya çalışıldı.

MADDELER D Y
1. TBMM kendisine yönelik başlatılan isyanlara hukuk çerçevesinde karşılık vermiştir.
2. İsyanlar karşısında din adamlarından destek alınmıştır.
3. Ayaklanmaların tümü düzenli ordu birlikleri tarafından bastırılmıştır.
4. İsyanların bastırılması konusunda basın-yayın kuruluşlarından yararlanılmıştır.
5. TBMM otoritesini korumak istemiş ve buna yönelik birtakım tedbirler almıştır.

2 TBMM’nin ayaklanmalar karşısında aldığı tedbirler meclisin hangi yetkileri kullandığını göstermekte-
dir?
1- Üyeleri milletvekilleri olan İstiklâl Mahkemeleri kurularak, ayaklananlar bu mahkemede yargı- YASAMA
landı.
2- Meclis tarafından ayaklananlarla mücadele etmek amacıyla Hıyanet-i Vataniye (vatana ihanet) YÜrÜTME
Kanunu çıkarıldı.

3- Mecliste çıkarılan Hıyanet-i Vataniye Kanunu zaman kaybetmeden uygulamaya konuldu. YArGI

85