Page 148 - 7mod_tur

TEST
1
Ek Fiil / Öğreniyorum, Uyguluyorum

4. Ek fiiller isim soylu sözcüklere geldiği gibi fiil soylu sözcüklere de gelir. Bir zaman ekine sahip fiillere getirilen
ikinci zaman ekine ek fiil denir. Ek fiil her zaman ikinci zaman ekidir ve adlandırması da buna göre olur. İkinci
zaman eki olarak görülen geçmiş zaman eki (-dı/-di) gelirse ek fiilin hikâyesi, duyulan geçmiş zaman eki gelirse
(-mış/-miş) ek fiilin rivayeti, şart eki (-se/-sa) gelirse ek fiilin şartı olarak adlandırılır. Ek fiil almış fiiller birleşik
zamanlı fiil olur.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik zamanlı fiil kullanılmamıştır?

A) Şimdi gidersen beni bir daha göremezsin.
B) Bir zamanlar moda olan oduncu gömleklerinden giymişti.
C) O çok yardımseverdir, her zaman muhtaçlara yardım eder.
D) Bugün değil de ancak yarın gelebilecekmiş.

5.

Birleşik zamanlı fiiller cümle içinde değişik anlam ilişkisi kurarlar. Örne-
ğin gelecek zamanın hikayesi şeklinde kurulan bir ek fiil “gerçekleşmemiş
beklenti”, geniş zamanın rivayeti ya da şimdiki zamanın rivayeti şeklinde
kurulan bir ek fiil “başkasından duyma”, geniş zamanın hikâyesi şeklinde
kurulan bir ek fiil “terk edilmiş alışkanlık”, duyulan geçmiş zamanın rivaye-
ti küçümseme gibi anlamlar verir.

Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisinde başkasından duyulma anlamı yoktur?
A) Her zaman işini bitirince buraya gelirmiş.
B) Bir gazetede çalışıyormuş bu işten önce.

C) Akşamları test çözmediğini başkasından duyduğunu sakın belli etme.
D) Ona rastlarım korkusuyla evinden dışarı çıkmıyormuş.

6. Birleşik zamanlı fiiller de basit zamanlı fiiller gibi olumsuz veya soru şeklinde çekimlenebilir. Birleşik zamanlı
fiillerin soru veya olumsuz çekimlerinde ek fiil ayrı yazılan soru ekinden veya olumsuzluk ekinden sonra gele-
bildiği için dikkatli olmalıyız. Fiile, soru ekine ve olumsuzluk ekine gelen kip ekleri aynı sözcüğe gelmiş kabul
edildiğinden böyle kullanımlarda ek fiil vardır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik zamanlı fiil yapan bir ek fiil kullanılma-
mıştır?
A) Aslında o eski günleri özlemiyor değildi.
B) Bir taşkınlık çıkaracağından korkuyorum, acaba onu davet etmese miydik?

C) Bunca soruyu yaz tatilinde çözecek miymiş?
D) Aldığı araba hiç de söylediği kadar konforlu değildi.

148