Page 106 - 8ink_dnm

7. 9. Maarif Kongresinin açılışına ilişkin Hâkimiyet-i
Millîye gazetesinde uzun bir başyazı yayınlanmış-
tır. Gazete, daha önceki iki İnönü Savaşı’nı kaste-
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girme- derek der ki: “Mustafa Kemal Paşa, Üçüncü Yunan
sinde dış borçlardan kurtulma isteği de etkili taarruzunun en ateşli zamanında muallim ordusu-
olmuştu. Ancak savaşın kaybedilmesi sonu- nun gelecek vazifesiyle meşgul bulunuyor. Bu asil
cu Osmanlı Devleti bu borçlardan kurtula- ve yüce örnek Türk tarihinin benzeri ender bulu-
madığı gibi daha fazla borçlanmak zorunda nan kıymetli hatıralarından biri olacaktır.” Hiç şüp-
kalmıştı. Millî Mücadele’nin başarıya ulaşma- he yok ki bu olay, dünya tarihinde de benzeri belki
sından sonra Lozan’da başlayan görüşmeler- bulunmayan bir örnektir. Cephede İstiklâl Ordusu
de Osmanlı borçları gündeme gelmişti. Borç
miktarının yeniden hesaplanması ve borçların Yunanla mücadele ederken, Ankara’da öğretmen-
nasıl ödeneceğinin belirlenmesi konularında ler ordusu cehaletle mücadele programını hazırlı-
sert tartışmalar yaşanmıştır. Türkiye Lozan’da, yordu. (Yükseköğretim Kurulu, 2010: 175)
Osmanlı borçlarının sadece Türkiye’ye yüklen- Yukarıdaki parçadan yola çıkılarak yargılardan
mesinin doğru olmadığını, Osmanlı Devleti’n- hangisine ulaşılamaz?
den ayrılan devletlere de bu borçların pay edil-
mesi gerektiğini savunmuştur. A) Mustafa Kemal, cahillikle yapılan savaşı cephede
düşmanla yapılan mücadele kadar önemli görmek-
tedir.
Buna göre Osmanlı’dan kalan borçlar, Türki-
ye ile diğer devletler arasında özellikle hangi B) Mustafa Kemal, eğitim politikamızın belirlenmesinde
alanda sorun oluşturmuştur? bizzat kendisi rol almıştır.

A) Sosyal B) Ekonomik C) Mustafa Kemal’e göre düzenli ordu düşmanı, öğret-
men ordusu ise cehaleti yok edecektir.
C) Kültürel D) Askeri
D) Türk ordusuna hem askeri hem de eğitim alanında
sorumluluk verilmiştir.

8. Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümü üzerine
onunla ilgili özellikle Batı dünyasında;
• “Asker-devlet adamı, çağımızın en büyük lider- 10.
lerinden biri …” Musul sorununun çözüme kavuşacağı
• “... bir dönemi sonlandırıp bir dönemi açarak yıllarda ülkemizin doğusunda bir ayaklan-
Orta Doğu’ya yeni bir şekil veren lider” ma çıktı. Ayaklanmanın bastırılmasından
sonra ayaklananları yargılayan Doğu İstik-
• “Çağdaş Türkiye’nin lideri” lal Mahkemesi, Terakkiperver Cumhuriyet
• “Çelik gibi azim ve gayreti, uzağı gören akıl Fırkasının programında yer alan “Halkın
ve hikmetle birleştirmiş olan bu gerçek halk düşünce ve inançlarına saygılıyız.” ifade-
önderi …” sinin ayaklananları cesaretlendirdiğini
hükûmete bildirdi. Hükûmet de ayaklan-
gibi tanımlamalar göze çarpar. manın çıkmasında etkili olduğu gerekçe-
Buna göre Mustafa Kemal Atatürk için; siyle Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasını
kapattı (3 Haziran 1925).
I. Hayalperest
II. İnkılapçı Yukarıda anlatılan bilgiler;

III. Çok yönlü I. Ülkede huzur ve güvenliğin sağlanmasını
GENEL DENEME 12 özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söy- II. Çok partili demokratik yaşama geçilmesini
IV. İleri görüşlü

III. Dış politikada ülkemizin elinin güçlenmesini
lenebilir?
durumlarından hangilerini engellemiştir?

B) II ve III

A) I ve II
A) I ve II B) I ve III
C) II, III ve IV D) I, II ve IV
C) II ve III D) I, II ve III
104