Page 46 - 8ink_dnm

7. Lozan Antlaşması’nda, Türkiye’nin Boğazlar üze- 9. Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra Türk Hükûme-
rindeki egemenlik haklarını sınırlayıcı hükümler ti’ni uğraştıran sorunlardan biri de yabancı okul-
yer alıyordu. 1930’lara gelindiğinde İtalya, Habe- ların durumudur. Türk Hükûmeti; 26 Eylül 1925’te
şistan’ı işgal etmiş, Almanya Ren Bölgesi’ni silah- bir genelge hazırlayarak yabancı okullarda Türk
landırmış, Avusturya ise zorunlu askerliği yeniden dili, tarih ve coğrafya gibi derslerin Türkçe olarak
başlatmıştı. Bu gelişmeler üzerine Türkiye, Boğaz- Türk öğretmenleri tarafından okutulması ve Türk
ların durumunun değişen dünya şartları altında müfettişlerce denetlenmesi esasını kabul etti.
yeniden görüşülmesini istedi. Lozan Antlaşma- Yabancı okullar bu genelgeye uymak istemediler.
sı’nın Boğazlarla ilgili hükümlerinin yenilenmesi Genelgeye uymak istemeyen bazı okullar kapandı.
için Milletler Cemiyetine başvurdu. İtalya dışındaki Geri kalanlar da kapanmamak için kuralları kabul
bütün ülkeler Türkiye’nin başvurusuna olumlu ettiler ve böylece sorun çözüldü. Bu olay Türk -
yaklaştı. İsviçre’nin Montrö kentinde Boğazlarla Fransız ilişkileri yanında ABD ve diğer Avrupa Dev-
ilgili kararları görüşmek üzere yeni bir konferans letleriyle olan ilişkileri de olumsuz etkiledi. Buna
toplandı. Konferansın sonunda, bugün hâlâ geçer- rağmen Türkiye, konuyu kendi iç sorunu sayarak
liliğini koruyan Montrö Boğazlar Sözleşmesi imza- uygulamalarına devam etti.
landı. Böylece Boğazlar Komisyonu’nun bütün Buna göre Türk tarafı Yabancı Okullar konu-
görev ve yetkileri Türk Devleti’ne bırakıldı.
sunda;
Verilen metindeki bilgilerden yola çıkılarak;
I. Bağımsız
I. Boğazlar konusunun yeniden gündeme gel- II. Kararlı
mesine dünyadaki birtakım gelişmeler sebep
olmuştur. III. Çekingen
II. Türkiye, Boğazlar Sorunu ’nu çözmek amacıyla tutumlarından hangilerini sergilemiştir?
diplomatik yol ve yöntemleri izlemiştir. A) Yalnız II B) I ve III
III. Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Türkiye aley- C) I ve II D) I, II ve III
hinde kararlar alınmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız II B) I ve II

C) I ve III D) I, II ve III

10. Fransız İhtilali ile birlikte hürriyet, eşitlik, adalet ve
milliyetçilik gibi fikirler dünyaya yayıldı. Özellikle
milliyetçilik fikri çok uluslu imparatorlukları olum-
suz etkiledi. Çünkü milliyetçilik akımı ile Osmanlı
Devleti’nde azınlıkların isyan hareketi başladı.
Balkanlarda ortaya çıkan ayrılıkçı fikirler, Osman-
lı aydınları arasında yeni arayışlara neden oldu.
8. Cumhuriyet; millet iradesini ve demokratik yaşam Fransız İhtilali’nin etkilerini gören bu kişiler Batı-
biçimini esas alan bir yönetim şeklidir. Egemen- cılık, Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülük gibi fikir
liğin yani söz söyleme, karar verme yetkisinin bir akımlarını ortaya koydular.
zümreye değil milletin kendisine ait olmasıdır.
Metindeki bilgilere göre, anlatılan fikir akımla-
Buna göre Cumhuriyetçilik ilkesiyle ilgili aşağı-
SARMAL DENEME 11 daki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Osmanlı Devleti’ni içinde bulunduğu kötü gidişattan
rının ortak amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Milli iradenin yönetime yansımasını amaç edinir.
kurtarmak.
B) Vatandaşlar devlet yönetimine seçtiği temsilciler
B) Bütün Müslümanları Halifenin etrafında toplamak.
vasıtasıyla katılır.
C) Yöneticiler halk tarafından belli bir süre için seçilir. C) Azınlıkları Osmanlı topraklarından uzaklaştırmak.
D) Avrupa’nın yaşam tarzını bütün olarak benimsemek.
D) Kişi egemenliğinin yönetime yansımasını savunur.

44