Page 52 - 8ink_dnm

2. İstanbul’un 6 Ekim 1923’te düşman işgalinden kurtarılmasından sonra yeni bir sorunla karşılaşıldı. Bu sorun,
devletin başkentinin neresi olacağı idi. Bazı kişiler İstanbul’un başkent olarak kalmasını istiyordu. Fakat Lozan
Barış Antlaşması’na göre, Boğazların her iki yakasında asker bulundurmak yasaktı. Bu sebeple Ankara, asayiş
açısından ve coğrafi özelliğinden dolayı İstanbul’a göre başkent olmaya daha elverişli bir konumdaydı. Meclise
sunulan bir kanun teklifi ile Ankara yeni Türk devletinin başkenti oldu. (13 Ekim 1923)
Buna göre Ankara’nın başkent olarak seçilmesinde İstanbul’a göre hangi alandaki avantajı etkili olmuş-
tur?
A) Sosyal B) Ekonomik C) Siyasi D) Güvenlik

3. “Cumhuriyetçi ve yenilikçi olduklarını zannettirmek isteyenlerin, yine bu bayrakla ortaya atılmaları, dinî bağ-
nazlığı coşturarak, milleti, Cumhuriyet’e” ilerlemeye ve yenileşmeye karşı kışkırtmak değil miydi? Yeni parti, dinî
düşünce ve inançlara saygı perdesi altında : “Biz Hilâfeti yeniden isteriz; biz yeni kanunlar istemeyiz; bize Mecel-
le yeterlidir; medreseler, tekkeler, cahil softalar, şeyhler, müritler biz sizi koruyacağız; bizimle birlikte olunuz!
Çünkü Mustafa Kemal’in partisi Hilâfeti kaldırdı. İslâmiyet’e zarar veriyor; sizi gâvur yapacak, size şapka giydi-
recektir. Efendiler, olaylar ve olup bitenler ortaya koydu ve ispat etti ki, “Terakkiperver ve Cumhuriyet Fırkası-
nın programı en hain kafaların eseridir. Bu parti, memlekette suikastçıların, gericilerin sığınağı ve ümitlerinin
dayanağı oldu. Dış düşmanların, yeni Türk Devleti’ni körpe Türk Cumhuriyeti’ni yıkmayı hedef alan plânlarının
kolaylıkla uygulanmasına yardım etmeye çalıştı. Tarih, (gizli maksatlarla hazırlanmış, genel ve gerici nitelikteki)
Doğu isyanının sebeplerini inceleyip araştırdığı zaman, onun önemli ve belirli sebepleri arasında “Terakkiper-
ver Cumhuriyet Fırkasının dinî konularda verdiği sözleri, doğuya gönderdiği sorumlu sekreterin kurduğu örgü-
tü ve yaptığı kışkırtmaları bulacaktır.”
Mustafa Kemal yukarıdaki anlatımında Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının;
I. Laik yapı

II. Cumhuriyet yönetimi
III. Yenileşme çabaları
kavramlarından hangilerine karşı olan tavırları nedeniyle eleştirmektedir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

4. Osmanlı İmparatorluğu’nun yabancı devletlere tanıdığı ayrıcalıklar sebebiyle sürekli müdahaleye uğradığını
bilen Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’ni dışarıdan gelebilecek bütün etkilerden uzak tutmaya çalıştı, diğer dev-
letlerin iç politikalarından ve yönetim sistemlerinden etkilenmeyen milli bir dış politika oluşturdu. Her yönüyle
milli özellikler içeren bu ilke Atatürkçü dış politikada, uluslararası sorunların çözümünde her zaman en vazge-
SARMAL DENEME 13 çilmez ilke oldu. Bu ilkenin yanında Türkiye kendisinden istekte bulunan bir ülkenin aynı istekleri kendisinde
yerine getirmesini bekler. Dış politikada karşılıklı eşit hakları savunan ilkeye en güzel örnek Türkiye’de yaşayan
Rumlar için istenen haklardan Yunanistan’da yaşayan Türklere de verilmesinin sağlanmasıdır.
Yukarıdaki metinde Türk Dış politikasının hangi iki temel ilkesi hakkında bilgi verilmiştir?
A) Tam bağımsızlık - Gerçekçilik B) Tam bağımsızlık - Mütekabiliyet

C) Kamuoyunu dikkate alma - Akılcılık D) Mütekabiliyet - Akılcılık

50