Page 69 - 8modfen

TEST DNA ve Genetik Kod
15 Biyoteknoloji Uzman Modu

1. Aşağıda şeker hastalarının kullandığı insülin ilacının yapılış aşamaları maddeler halinde verilmiştir.
Enzim
1 İnsan insülin geni
2
3
Bakteri 4

5
6
8
İnsülin protein

7

1. Bakteri hücresinden plazmid adı verilen küçük bir dairesel DNA parçası, elde edilir.

2. Enzimler tarafından küçük bir bölüm dairesel plazmidden kesilip çıkarılır.
3. Plazmidde oluşan boşluğa insan insülin geni yerleştirilir.
4. Genetiği değiştirilmiş plazmid, yeni bir bakteri hücresine aktarılır.
5. Bu hücre hızla bölünür ve insülin üretmeye başlar.

6. Genetiği değiştirilmiş bakteriler, besinlerle dolu büyük tanklara yerleştirilir. Hücreler bölündükçe insülin üre-
tilir.
7. İnsülin karışımı filtre edilerek insülin salınır.

8. Ardından insülin saflaştırılır ve şişelere ya da insülin kalemlerine doldurularak, diyabet hastalarına dağıtılır.
İnsülin ilacının yapılış aşamalarına bakılarak;
I. Gen aktarımı 6 numaralı işlemde gerçekleşmiştir.

II. Bakterilerin ürettiği insülin ile insan vücudunun ürettiği insülin aynıdır.
III. Bakterilerin içi besin dolu tanklara yerleştirilmesinin amacı daha büyük boyutlu bakteriler elde etmektir.
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III

2. Kalıtsal veya sonradan edinilen hastalıkları tedavi etmek amacıyla genlerin insan hücrelerine, doku ve organla-
rına transfer edilmesine gen terapisi denir. Bozuk olan genler virüsler kullanılarak sağlam olanları ile yer değiş-
tirilir. Gen terapisinin amacı, hastalığa yol açan eksik ya da kusurlu genlerin yerine bu genlerin sağlıklı kopyala-
rının hücreye aktarılmasıdır. Vücut hücrelerindeki gen tedavisinin süreklilik arz edebilmesi için hastanın normal
alel gen eklenen hücrelerinin hayatı boyunca çoğalabilmesi gerekmektedir. Buna kemik iliği hücreleri örnek
verilebilir Bazı kemik iliği hücreleri hastadan alınır ve bu hücrelere bir virüs aracılığı ile normal alel eklenir. Bu
hücreler hastaya tekrar geri verilir. Eğer bu işlemde başarı sağlanırsa bu hücreler hastanın yaşamı boyunca
çoğalacak ve eksik enzimi üreterek hastanın sağlığına kavuşmasını sağlayacaktır.
Gen terapisi yöntemi ile ilgili verilen bilgilerden aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılabilir?

A) Tedavi amacı ile canlıya eklenen gen kalıtsal olarak gelecek kuşaklara da aktarılır.
B) Biyoteknolojinin eczacılık alanında uygulamalarına örnek verilebilir.
C) Geleneksel biyoteknoloji yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilir.
D) İstenmeyen genleri etkisiz kılıp istenen genlerin aktif olmasını amaçlamaktadır.

69