Page 107 - 8modink

DENEME Ya İstiklal Ya Ölüm
7
I. Dönem II. Değerlendirme Denemesi

5. 7. Akdeniz’de İngiliz donanmasından kaçan Goben
ATATÜRK DİYOR Kİ; ve Breslav adlı iki Alman savaş gemisi, Çanakkale
Boğazını geçip Osmanlı Devletine sığındı. Mil-
“Memleketimizi gerçek hedefe letlerarası savaş hukukuna göre o tarihte tarafsız
ulaştırmak için iki orduya ihtiyaç olup savaşa girmeyen Osmanlı Devleti’nin gemi-
vardır: Biri vatanın hayatını kur- leri limana çekerek gemi personelini tutuklama-
taran asker ordusu, diğeri mil- sı gerekiyordu. İngiltere ve Fransa bu gemilerin
letin geleceğini yoğuran irfan silahsızlandırılmasını ve mürettebatının tutuklan-
ordusu.” masını istedi. Osmanlı Devleti ise bu gemileri satın
aldığını açıkladı. Türk bayrağı çekilip Yavuz ve
Atatürk’ün sözlerinde geçen “irfan ordusu” ola-
rak nitelendiren kişilerin; Midilli adı verilen bu iki gemi Rusya’nın Sivastapol
ve Odessa Limanlarını bombalayınca önce Rusya
I. Tekalif-i Milliye Emirlerinin çıkarılması, sonrasında da İngiltere ve Fransa Osmanlı Devle-

II. Maarif Kongresi’nin yapılması, ti’ne savaş açtılar.
III. Başkomutanlık Kanununun kabul edilmesi Bu bilgiler değerlendirildiğinde Osmanlı Dev-
leti hakkında;
faalliyetlerinin hangilerinde doğrudan rol
oynaması beklenir? I. Uluslararası savaş hukuku kurallarını göz ardı
etmiştir.
A) Yalnız I B) Yalnız II
II. İngiltere ve Fransa’nın isteklerini dikkate alma-
C) I ve II D) II ve III mıştır.

III. Yaptığı hamleler kendisini savaş içinde bulma-
6. Damat Ferit Paşa, Mondros Ateşkes Antlaşma- sına neden olmuştur.
sı’nın imzalanması sonrasında, Anadolu’da yaşa- IV. Tarafsız ülke politikasının gerektirdiği bir tutum
nan işgaller karşısında Türk halkından direniş içinde yer almıştır.
göstermemesini istemiştir. Bu konuda Padişah
Vahdettin’in ve İstanbul Hükûmetinin Türk halkın- çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
dan beklentisini ise şu şekilde açıklamıştı: A) I, II ve III B) I, II ve IV
“Padişah Efendimiz... Bütün Osman- C) I, III ve IV D) II, III ve IV
lı tebaasının bundan böyle, Osman-
lı tarihinin temizliğine yakışacak
biçimde ağırbaşlılık ve dinginlik
göstereceklerini, hükûmetin yapa- 8. Mustafa Kemal Paşa, Mondros Mütarekesi sonrası
cağı işleri içtenlikle kolaylaştıracak- İstanbul’a gönderdiği telgraflarla anlaşmanın yol
larını beklemektedirler.”
açabileceği tehlikeler konusunda Osmanlı yöneti-
(Şerafettin Turan, Türk mini uyarmaya çalışmıştır. Mustafa Kemal bu konu
Devrim Tarihi, 1. Kitap, s. 122)) ile ilgili “Artık milletin bundan sonra kendi hakları-
nı kendisinin araması ve müdafaa etmesi, bizlerin-
Bu bilgilere bakılarak işgaller karşısında
Osmanlı yönetiminin; de mümkün olduğu kadar bu yolu göstermemiz
lazımdır.” ifadesini kullanmıştır.
I. Teslimiyetçi,
Buna göre “milletin kendi haklarını kendisinin
II. Milliyetçi, müdafaa etmesi” durumuna aşağıdakilerden

III. Vatansever, hangisi örnek gösterilemez?
tutumlarının hangilerini sergilemediği söyle- A) Kuva-yı Milliyenin kurulması
nebilir? B) Milli cemiyetlerin açılması
A) Yalnız I B) I ve II C) 1921 Anayasasının kabul edilmesi
C) I ve III D) II ve III D) İşgalleri protesto eden mitinglerinin yapılması

107