Page 18 - 8mod_tur

TEST Fiilimsiler
6
Zarf-Fiil

5. Zarf-fiiller cümleye farklı anlamlar katar. Örneğin “Eve gelince bir güzel uyudu.” cümlesinde “gelince” zarf-fiili
“uyuma” eyleminin ne zaman yapıldığını ifade eder. Böylece “gelince” zarf-fiili cümleye zaman anlamı katmış
olur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil cümleye zaman anlamı katmıştır?

A) Biz böyle konuşuyorken az ileride bir kaza oldu.
B) İnsanları anlayıp dinlemeden hüküm veriyorsun.
C) Bilerek sırf bana gıcıklık olsun diye böyle yapıyor.
D) Bu yaz gezdiği yerleri anlata anlata bitiremedi.

6. Zarf-fiiller cümleye durum ve zaman anlamı katar. Zaman anlamı katan zarf-fiiller ‘’Ne zaman?’’ sorusuna yanıt
olurken durum anlamı katan zarf-fiiller ‘’Nasıl?’’ sorusuna cevap olur.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerin hangisinde zarf-fiilin cümleye kattığı anlam yay ayraç içinde yanlış
verilmiştir?
A) Ben ilkokulda okurken buralar hep tarlaydı. (zaman)

B) Sırf canımı acıtmak için bana o sözleri bilerek söyledi. (durum)
C) İçeri gireli yarım saat olmuştu ki tatil haberiyle evlerimize dağıldık. (zaman)
D) Büyük bir kaza yaşanınca yol bir süre trafiğe kapandı. (durum)

7.

Bazı sözcükler zarf-fiil eki almış gibi görünebilir. Fakat aldıkları ek,
zarf-fiil eki olmadığı için kendisi de zarf-fiil değildir. Örneğin “Ünlü
sporcu sakatlığı nedeniyle yarışmadan çekildiğini açıkladı.” cümle-
sinde “yarışmadan” “-dan” uzaklaşma hâl eki almış bir isimdir. “Büyük
ödülü yarışmadan kazanamazsın.” cümlesinde ise “yarışmadan”
“-madan” zarf-fiil eki almış bir fiilimsidir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu duruma örnek bir kullanım söz konusudur?
A) Sen sormadan ben söyleyeyim: Bu yıl da tayinim çıkmadı.

B) Bu konuşmadan iki gün sonra onunla pazar yerinde karşılaştık.
C) Toplantıya başlamadan bir yoklama alayım istiyorum.
D) Büyüklerine danışmadan nasıl böyle bir karar alabilirsin?

8. Zarf-fiillerin bazıları “-me/-ma” olumsuzluk eki alabilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde olumsuzluk eki almış bir zarf-fiil kullanılmıştır?
A) Uzun zaman sonra doyasıya yemek yiyebildik.
B) Bu şehirden ayrılalı tam on sene olmuş.

C) Arabamız ormanın içinde ilerledikçe manzara daha da güzelleşiyordu.
D) Zavallı çocuk, anlamamışcasına yüzüme bakıyordu.

18