Page 193 - 8mod_tur

TEST Fiil Çatıları
4 Genel Tekrar

1. Bazı cümlelerde yüklem görevindeki fiilin bildirdiği işi yapan belli değildir. Bu tip fiiller öznesine göre edilgen-
dir.

Buna göre,
I. Kendinizi dalgalı bir deniz kıyısında hayal edin.
II. Deltalar temelde üç gruba ayrılarak incelenir.
III. Yer bilimciler tıpkı bir dedektif gibi yanar dağları gözlemliyor.

cümlelerinin hangilerindeki fiil öznesine göre edilgendir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilin öznesine göre çatı özelliği yanlış verilmiştir?
A) Geometride alan ve hacim hesabını öğrenmek için düzgün şekiller ve cisimler kullanılır. (Edilgen)
B) Bazı hayvan türlerinin soyunun tüm dünyada tükenmiş olduğu biliniyor. (Edilgen)

C) Müzelerde sergilenen eserler ya da anlatılan olaylar dönemin ruhunu yansıtır. (Etken)
D) Hem duygulara hem de düşüncelere hitap eden bu kitabı okumanız önerilir. (Etken)

3. Bazı cümlelerde özne, yüklemin bildirdiği işi yapan hem de yaptığı bu işten etkilenen durumundadır. Örneğin
“Aslı, aynanın karşısında bir süre süslendi.” cümlesinde “süsleme” işini yapan da “süsleme” işinden etkilenen de
Aslı’dır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne yaptığı işten etkilenen varlık durumundadır?

A) Sayısız kütüphane Moğollar tarafından yok edildi.
B) İtirazlar neticesinde penaltı pozisyonu bir daha incelendi.
C) Annem sürekli dokuduğu kilimlerle övünürdü.
D) Yıkılan binanın enkazı kamyonlarla şehrin dışına taşındı.

4. Bazı cümlelerde birden çok özne bir işi birlikte veya karşılıklı yapar. Örneğin “Meradaki kuzular akşam olunca
meleşirdi.” cümlesinde “kuzular” “meleşme” eylemini birlikte yapmaktadır. “Arkadaşımla bir süre bakıştık.” cüm-
lesinde “bakma” eylemi birden çok özne tarafından karşılıklı yapılmıştır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu duruma örnek olabilecek bir kullanım vardır?

A) Bahar gelince evimizin karşısındaki tepe daha da güzelleşti.
B) Daha iyi görebilmek için masaya yaklaştı.
C) Ahmet Bey’le her sabah işe giderken selamlaşırız.
D) Kırk yaşıma girdiğimde saçlarım iyice beyazlaştı.

193