Page 177 - 8pup_fen

TEST Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi
3 Madde Döngüleri ve Çevre Sorunları Energy Test

1. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) kapsamında Aralık 2015’te Fransa’nın başken-
ti Paris’te, Paris Anlaşması imzaya açılmıştır. Dünya ülkeleri, 2016 yılında yürürlüğe giren anlaşma hükümleri
doğrultusunda uzun vadeli küresel ortalama sıcaklık artışı hedefini 2°C’lik artış seviyesi ile sınırlı tutmayı ve
hatta 1,5°C seviyelerine çekmeyi kabul etmiştir. Sıcaklık artışının 2°C yerine 1,5°C ile sınırlanmasının iklim deği-
şikliğinin risklerini ve etkilerini önemli ölçüde azaltacağı kabul edilmektedir. Bunu sağlamak için emisyonların
mümkün olan en kısa sürede azaltılması ve 21. yüzyılın ikinci yarısına kadar salınan ve tutulan sera gazlarının
dengelenmesi hedeflenmektedir. Anlaşma ayrıca, tarafların iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyum sağ-
lama yeteneğini artırmayı ve "düşük sera gazı emisyonları ve iklime dirençli kalkınma yolunda tutarlı bir finans-
man akışı" sağlamayı hedefliyor. Paris Anlaşması uyarınca, her ülke küresel ısınmayı azaltmak için üstlendiği
katkıyı belirlemeli, planlamalı ve düzenli olarak raporlamalıdır.
Paris Anlaşması ile ilgili verilen bilgilere göre aşağıdaki çıkarımlarından hangisi yapılamaz?
A) Atmosferdeki ortalama sıcaklık artışı miktarını 2°C seviyesinin altında tutmayı hedefleyen bir anlaşmadır.

B) Küresel ısınmanın etkilerini azaltmaya yönelik dünya ülkelerini önlem almaya yönelten ilk anlaşmadır.
C) Atmosfere salınan ve atmosferden emilen sera gazlarının miktarının eşitlenmesi küresel ısınmadaki artışı durduracaktır.
D) Anlaşmanın amaçlarından biri; taraf olan ülkelerin düşük sera gazı salınımı yapacak kalkınma modelleri geliştirmelerini
sağlamaktır.

2. Ozon, üç tane oksijen atomunun bir araya gelerek bağ yapmasıyla oluşan
bir gazdır. Atmosfer içerisinde ozon gazının yoğun bulunduğu bölgeye
ozon tabakası denir. Ozon tabakası Güneş’ten gelen zararlı ışınları engelle- Ozon tabakası
mesiyle bilinmektedir. Fakat son yıllarda ozon tabakası incelme tehlikesiyle Stratosfer
karşı karşıyadır. Ozon tabakasını bozan en önemli etken daha çok soğutma
sistemlerinin yapımında kullanılan Kloroflorokarbon (CFC) gazlarıdır. Çeşit- Troposfer
li nedenlerle havaya karışan CFC gazları, yoğunlukları havadaki diğer gaz-
lardan oldukça düşük olduğundan atmosferin en üst katmanlarına kadar
çıkabilirler (yaklaşık 11.000 metre). CFC gazlarının bozunma süresi 65 ile
120 yıl arasındadır. CFC gazları yüksek enerjili güneş ışınları ile karşılaştıkla-
rında ozon moleküllerini parçalamaktadır. Parçalanan ozon molekülleri
nedeniyle stratosfer tabakası içerisindeki ozonun yoğunluğu azalır ve
Güneş'in zararlı ışınları yeryüzüne ulaşır.
Ozon tabakası ve kloroflorokarbon (CFC) türü gazlar ile ilgili verilen bilgiler doğrultusunda ozon taba-
kasının incelmesinin önüne geçmek için alınması gereken tedbirler aşağıdakilerden hangisi olamaz?
A) CFC olarak bilinen gazların kullanıldığı alanlarda, ozon dostu ürünlerin tercih edilmesi
B) Klima, buzdolabı ve derin dondurucuların üretiminde kullanılmak üzere alternatif ürünler geliştirilmesi

C) CFC olarak bilinen gazların kullanıldığı sanayi dalları yerine daha farklı sanayi dallarına yatırım yapılması
D) CFC gazlarının Stratosfer tabakasına ulaşmadan bozunmasını sağlayacak yeni teknolojilerin geliştirilmesi

177