Page 104 - 8pup_ink

TEST AtAtüRKçülüK ve çAĞDAşlAşAN tüRKİYe
39
EKONOMİ ALANINDA GELİŞMELER

3.
1929 DÜNYA EKONOMİK KRİZİ
SEBEP SONUÇ TÜRKİYE’YE ETKİLERİ
I. Dünya Savaşı’nın sonunda ABD kısa İnsanlar mal varlığını ve işini kaybetti. 1930 yılında Merkez Bankası kurularak Türk
zamanda Avrupalı devletlere kredi veren Açlıkla karşı karşıya kalan insanlar sebze, parasının değeri korunmaya çalışıldı. Dış
bir ülke haline gelse de savaş nedeniyle meyve yetiştirerek hayatta kalmaya çalıştı- borçlar yapılandırıldı. 1934’te I. Beş Yıllık
yaşanılan sıkıntılar sonucu krediler geri lar. Piyasadaki paranın hızlı bir şekilde yok Sanayi Planı uygulamaya konuldu. Birçok
ödenemeyince ABD borsası zarar gördü olması üzerine insanlar ticarette takasa tüketim malının ithalatına yasak getirildi

ve “Kara Perşembe” olarak anılan kriz baş- yöneldiler. İnsanların ruh sağlığı bozuldu. ve gümrük vergileri artırıldı. Temel tüketim
ladı. Kriz, ABD’den başlayarak bütün dünya Krizin etkileri II. Dünya Savaşı’na kadar mallarındaki fiyat artışını önlemek ama-
piyasalarına yayıldı. Sanayileşmiş ülkelerin sürdü. cıyla Toprak Mahsulleri Ofisi ve Petrol Ofisi
tamamı bu krizden etkilendi. açıldı. Yerli malı kullanımı yaygınlaştırılma-
ya çalışıldı. Devletçilik ilkesi uygulandı.

Tabloda verilen bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Amerika’da başlayan ekonomik kriz sosyal hayatı da olumsuz etkilemiştir.
B) Türkiye krizin olumsuz etkilerinden kurtulmak için sanayiden tarıma birçok alanda tedbir almıştır.
C) II. Dünya Savaşı’nın sonuçları küresel ekonomik bir kriz yaşanmasına neden olmuştur.
D) Türkiye’de devlet ekonomiye müdahale etmek zorunda kalmıştır.

4.
Misak-ı İktisadi Kararlarından bazıları aşağıda verilmiştir;
◆ Türkiye halkı millî hâkimiyetini hiçbir şeye feda etmez.
◆ Türkiye halkı, kullandığı eşyayı mümkün olduğunca kendi üretir. Çok çalışır.
◆ Zamanda, servette ve dış alımda israftan kaçar. Millî üretimi sağlamak için geceli gündüzlü çalışmak ilkesidir.
◆ Türkiye halkı, bir altın hazinesi üzerinde oturduğunun bilincindedir.
◆ Türk, ilim ve sanat yeniliklerini nerede olursa olsun alır. Hırsızlık, yalancılık, riya ve tembellik en büyük düşmanımızdır.
◆ Türkler, hangi sınıf ve meslekte olurlarsa olsunlar, birbirlerini candan severler.
(Durmuş Yalçın ve diğerleri, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Cilt I, s. 411-412) Düzenlenmiştir.

Misak-ı İktisadi kararlarından hareketle;

I. Yerli üretimi artırmaya çalışmak
II. Ekonomide de millî ve manevi değerleri ön planda tutmak
III. Tasarruf bilincini kazandırmak
hedeflerinden hangilerine ulaşılmak istendiği söylenebilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

5. Cumhuriyetin ilk yıllarında devlet güvenlik, ticaret ve sanayi hizmetlerinin vatandaşa ulaştırılması amacıyla ulaşım
konusu üzerinde önemle durdu. Bayındırlık ve ulaştırma alanında kara yolu ve demiryolu yapımına ağırlık verildi.
Özellikle demir yolu yapım ve işletmeciliğini üstlenen devlet, yabancıların elinde bulunan Batı Anadolu’daki demir
yollarını satın almıştı. Bunun yanı sıra ülkenin her yanı kara yolu ve demiryolu ağıyla örülmeye çalışıldı.

Metinde belirtilen bu gelişmeler;
I. Devletçilik
II. Halkçılık
III. Cumhuriyetçilik
ilkelerinden hangisi ile ilgilidir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

104