Page 133 - 8pup_ink
P. 133

TEST   AtAtüRK DÖNeMİ tüRK Dış POlİtİKAsı
             48
                   DIŞ POLİTİKADA YAŞANAN GELİŞMELER


             1,2 ve 3.soruları aşağıdaki tabloda yer alan bilgilere göre cevaplayınız.
                                          Lozan’da Musul konusunda şu   Milletler Cemiyeti Musul’un İngiliz
                                             kararlar alınmıştır.  mandası altındaki Irak’a verilmesini
                 Misak-ı Millî sınırları içerisinde   ✦ Musul sorunu, Türkiye ile   kararlaştırmıştır. Türkiye bu kararı
                  yer alan Musul, Mondros   İngiltere arasında, 9 ay içinde   kabul etmese de ülkemizin
                  Ateşkes Antlaşması’ndan   yapılacak ikili görüşmelerle   doğusunda başlayan ve İngilizler
                  sonra, uluslararası hukuka   karara bağlanacak.  tarafından da desteklenen bir
                  aykırı bir şekilde İngilizler   ✦ Tara ar ortak bir karara   ayaklanma, Türkiye’yi zor duruma
                  tarafından işgal edilmişti.  varamazlarsa Milletler   düşürmüştür. Bu durumda Türkiye ile
                                           Cemiyetinin vereceği karar   İngiltere arasında Ankara Antlaşması
                                              geçerli olacak.          imzalanmıştır.


                          I           II          III         IV           V           VI



                                                       Türkiye ile İngiltere arasında   Ankara Antlaşması ile Musul, Kerkük
                              Türk heyeti Lozan görüşme-  yapılan görüşmelerden bir   ve Süleymaniye Irak’a bırakıldı. Musul
                              lerinde, Musul’un, Türkiye’ye   sonuç çıkmadı. Bunun üzerine   petrol gelirlerinin %10’u, yirmi beş yıl
                                bırakılması gerektiğini   sorun, İngilizler tarafından   boyunca Türkiye’ye verilecek. Türkiye
                             savunmuş; gerekirse Musul’da   Milletler Cemiyetine   isterse 500 bin İngiliz Lirası
                               halk oylaması yapılmasını   götürüldü. İngiltere’nin   karşılığında, petrol geliri hakkından
                              önermişti. Ancak bu öneri   cemiyetin etkin üyesiyken,   vazgeçebilecek. 1929 Dünya
                                İngilizler tarafından    Türkiye’nin henüz üye   Ekonomik Bunalımının yol açtığı
                                  reddedilmiştir.      olmamasından dolayı Türk   ekonomik sıkıntılar nedeniyle bu para
                                                       tarafının aleyhine karar çıktı.  İngiltere’den toplu olarak alınmıştır.

          1.   Tabloya göre Türkiye’nin Musul meselesinin çözümüne ilişkin yaklaşımı ile ilgili aşağıdakilerden han-
              gisi söylenemez?

              A)  Sorunu hukuki ve barışçı yollarla çözmek istemiştir.
              B)  Musul halkının çoğunun Türk olmasına güvenerek halk oylaması yapılmasını istemiştir.
              C)  Dış politikada yaşadığı sorun yüzünden iç politikada istediği sonucu alamamıştır.
              D) Musul’un Misak-ı Millî toprakları içinde kalması için diplomatik yolları denemiştir.


          2.   Tablodaki bilgilere göre Musul konusunda;
                I.  Milletler Cemiyeti Musul konusunda tarafsızlığını korumuştur.

               II.  İngilizlerin ateşkes yapılmasına rağmen Musul’u işgal etmesi hukuka aykırı bir durumdur.
               III.  İngilizler çıkarları gereği Türkiye’nin iç güvenliğinin sarsılmasına yardımcı olmuştur.
                IV.  Tüm çabasına rağmen Türkiye Musul’u kaybetmiştir.
              çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?

              A)  I ve II           B)  I, III ve IV       C)  II, III ve IV      D) I, II, III ve IV

          3.   Türkiye ile İngiltere arasında yapılan Ankara Antlaşması’na göre;

                I.  Musul meselesi Misak-ı Millî ’ye aykırı olarak çözülmüştür.
               II.  Lozan’da çizilemeyen Türkiye-Irak sınırı artık çizilmiştir.
               III.  Türkiye Dünya Ekonomik Krizinin etkilerinden kurtulmak için taviz vermiştir.
                IV.  Türkiye Musul’dan 500 bin İngiliz lirası karşılığında vazgeçmiştir.

              çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?
              A)  I ve II           B)  I, II ve III       C)  II, III ve IV      D) I, II, III ve IV

                                                       133
   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138