Page 123 - 8ogink_sb
P. 123
4.
ÜNİTE ATATÜRK VE ÇAĞDAŞLAŞAN TÜRKİYE TEST – 9
SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKILAPLAR
1. Hilafet makamını cumhuriyetin alternatifi olarak 3. 3 Mart 1924’te halifelik kaldırıldı. Ertesi gün Abdül-
görenler vardı. Bu kurum saltanat taraftarlarının mecit Efendi ailesiyle birlikte İsviçre’ye gönderildi.
sığınabilecekleri tek kurumdu. Bu kurum cum- Halife Abdülmecit Efendi ve ailesinin yurt dışı-
huriyetçilik ve laiklik ilkeleri ile de uyuşmuyordu. na gönderilmesi ile;
Yabancı elçilerle görüşen Abdülmecit Efendi san-
ki bir devlet başkanıymış gibi davranmaya baş- I. Cumhuriyet ve inkılaplara karşı olanların daya-
lamıştı. Cuma selamlığına çıkmak, halkı selamla- nağı olarak görülen kişiyi ülkeden uzak tutmak
mak gibi saltanat döneminden kalan alışkanlıkları II. Cumhuriyetin ilanına engel olan bir kurumu
devam ettirmek istiyordu. Kendisine tahsis edilen ortadan kaldırmak
ödeneği az buluyor, cumhurbaşkanından daha az
bir ödeneğinin olmamasını istiyordu. III. Eski yönetim anlayışına dönüş umutlarını sona
erdirmek
Yukarıdaki nedenler hangi seçenekteki geliş-
meyi ortaya çıkarmıştır? IV. Halkın egemenliğinin hiçbir şekilde kimse ile
paylaşılmayacağını göstermek
A) Saltanatın kaldırılması
amaçlarının hangilerine ulaşılmak istendiği
B) Cumhuriyetin ilan edilmesi söylenebilir?
C) Halifeliğin kaldırılması
A) I, II ve III B) II, III ve IV
D) Erkan-ı Harbiye Vekaleti’nin kaldırılması
C) I, II ve IV D) I, III ve IV
2. DURUM 1
4. 1924 Anayasası’nın bazı maddeleri:
Milli Mücadele’de Mustafa Kemal’in yanında yer
alan Kazım Karabekir, Rauf Orbay gibi önemli a. Türkiye Devleti bir Cumhuriyet’tir.
şahsiyetler ülkedeki yönetimine olan muhale- b. Türkiye Devleti’nin dini İslam’dır. Resmî dili
fetlerini Halifenin yanında yer alarak göstermiş- Türkçe’dir. Başkenti Ankara’dır.
lerdi. OMAGE c. Hâkimiyet kayıtsız ve şartsız milletindir.
DURUM 2 d. Seçimler dört yılda bir yapılır. On sekiz yaşını
tamamlayan her erkek oy kullanma hakkına
Hindistan’daki Müslüman önderlerinden Ağa sahiptir.
Han ile Emir Ali başbakan İsmet İnönü’ye bir e. Türkiye halkına, din ve ırk farkı olmaksızın, vatan-
mektup göndererek İslam Dünyası’nın lideri daşlık itibariyle “Türk” ifadesi kullanılır.
olan Halifenin onurunun korunması, ülke için- Yorumları;
deki saygınlığının artırılması gibi isteklerde
bulunmuş ve bu isteklerin yazılı olduğu mektup 1. Laik devlet yapısına uygun bir anlayış
dönemin çeşitli gazetelerinde yer almıştı. benimsenmemiştir.
2. Ülke yönetiminde söz sahibinin halk olacağı
Sonuç ifade edilmiştir.
3 Mart 1924’te Halifelik kaldırıldı. 3. Ülkede yapılacak seçim esasları belirlen-
miştir.
Yukarıdaki bilgiler bir arada değerlendiğinde 4. Türk kelimesinin anayasal tanımı yapılmıştır.
hangi sonuç ortaya çıkar?
5. Ülkenin yönetim şekli belirtilmiştir.
A) Halifeliğin kaldırılmasında etkili olan iç ve dış geliş-
meler yaşanmıştır. 1924 Anayasası maddeleri ile yorumlarının
B) Halifeliğin kaldırılmasını istemeyenler aynı siyasi doğru eşleştirmesi hangi seçenekte verilmiştir?
görüş çevresinde toplanmışlardır.
A) a-1 , b-2 , c-3 , d-4 , e-5
C) Halifeliğin kaldırılması Müslüman dünyasında tepki
ile karşılanmıştır. B) a-3 , b-2 , c-1 , d-5, e-4
C) a-5 , b-1 , c-2 , d-3 , e-4
D) Halifelik makamı siyasi bir kurum haline getirilmeye
çalışılmıştır. D) a-5 , b-1 , c-2 , d-4 , e-3
123