Page 59 - 8ogink_sb
P. 59
2.
ÜNİTE MİLLİ UYANIŞ, BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR TEST – 17
EGEMENLİK MİLLETİNDİR
1. Osmanlı Hükûmeti’nin ve İtilaf Devletleri’nin 3. Hıyanet-i Vataniye Kanunu işgal güçlerine karşı tek
Milli Mücadele karşıtı propaganda yapması bir vücut halinde mücadele etmek için düzenlendi.
Kanunun çıkarılması ve mahkeme aracılığı ile uygu-
İngilizler’in, Boğazlar’ın her iki yakasına yerleş-
mek amacıyla ayaklanmaları desteklemesi lanmasına dair dikkat çekici bir olay yaşanmıştır.
1
Anadolu’da bazı kişilerin otorite boşluğundan 2 Paşam. İstanbul
yararlanmak istemesi Hükümeti’nin tayin
“Ne diyorsunuz?” Eşkıya gibi ettiği Erzurum Valisi
Yukarıdaki bilgiler hangi seçenekteki sorunun dağda, komitacı gibi sokakta Erzurum’a doğru yola
cevabı niteliğindedir? adam mı vuracağız? Bizim çıkmış. Reşit Paşa’yı sizin
devlet anlayışımızda bu yok- de izniniz olursa yolda
A) Doğrudan Osmanlı Hükûmeti tarafından çıkarılan tur. Bundan sonra vatandaş yakalayıp öldürelim.
ayaklanmaların nedenleri nelerdir? memlekette ancak mahkeme
kararı ile cezalandırılır.
B) Azınlıkların TBMM’ye karşı isyan etmelerindeki amaç-
lar nelerdir?
C) Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne karşı çıkan ayaklan-
maların nedenleri nelerdir?
D) Kuvâ-yı Millîye’ci isyanlarının nedenleri nelerdir?
Yukarıdaki görselde Mustafa Kemal’in üzerin-
de durduğu kavram hangi seçenekte doğru
2. Dönemin şeyhülislamından Milli Mücadele’ye olarak verilmiştir?
katılanları ve Mustafa Kemal Paşa’yı, padişaha karşı
hareket edenler olarak gösteren bir fetva alındı. Bu A) Askeri devlet B) Hukuk devleti
fetva, Anadolu’nun her tarafına dağıtıldı. Ayrıca el C) Sosyal devlet D) Monarşik devlet
altından desteklenen yerel ayaklanmaların sonuca OMAGE
ulaşamayacağı anlaşılınca düzenli bir askeri güç 4. TBMM’nin açılışından sonra en çok uğraştıran
oluşturuldu. Kuvâyı İnzibatiye adı verilen bu askeri konulardan biri Anadolu’nun çeşitli yerlerinde ken-
güç, Kuvâ-yı Millîye’ye karşı ayaklananları destek- disine karşı çıkan ayaklanmalar olmuştur. Bu ayak-
lemek ve Kuvâ-yı Millîye’yi etkisiz hale getirmek lanmalar İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri’nin
amacı taşıyordu. İstanbul Hükümeti ve İngilizler’in desteği ile kısa sürede Anadolu’ya yayıldı. İstanbul
desteklediği isyanlar 1920 yılı sonuna kadar Hükümeti Millî Mücadele hareketini yok etmek için
TBMM’yi uğraştırdı. İşgalin yanı sıra bir de çıkan halkımızın dinî duygularını dahi istismar etmekten
huzursuzluğun önlenmesi için bazı tedbirler alın- çekinmemiş, Millî Mücadele hareketine katılanları
dı. Örneğin şeyhülislamın fetvasına karşı Ankara asi ilan etmiştir. Bununla da yetinmeyen İstanbul
Müftüsü Mehmet Rıfat ile birlikte yüzlerce müftü Hükümeti Kuvâ-yı Millîye’ye karşı Kuvâ-yı inzibatiye
ve din adamı bir fetva yayımladı. Bu fetva ile Milli (Halifelik ordusu) adını verdiği bir ordu kurdu.
Mücadele’nin desteklenmesi istendi. Basın yoluyla İstanbul Hükümeti’nin isyanlar çıkarması ve
da Türk kamuoyu doğru bilgilendirilmeye çalışıldı. çıkan isyanlara destek vermesinin nedenleri
arasında;
Yukarıda verilen bilgiye göre aşağıdaki yargı-
ların hangisine ulaşılamaz? I. Milli Mücadele’nin başarıya ulaşmasını isteme-
mesi
A) İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri milli mücadele
hareketini zayıflatmak için çaba göstermişlerdir. II. Anadolu’daki otoritesini devam ettirmek iste-
mesi
B) İsyanlar nedeni ile Büyük Millet Meclisi önlemler
almak zorunda kalmıştır. III. Milli Mücadele hareketini sonlandırmak
C) Büyük Millet Meclisi isyanları önlemek amacı ile dini düşüncesinde olması
bir uygulamaya başvurmuştur. durumlarından hangileri yer alır?
D) İsyanlar sadece bir bölgede etkili olmuş, tüm yurda A) I ve II B) I ve III
yayılmamıştır.
C) II ve III D) I, II ve III
59