Page 59 - 8ogink_sb
P. 59

2.
          ÜNİTE     MİLLİ UYANIŞ, BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR                       TEST – 17
                    EGEMENLİK MİLLETİNDİR

          1.     Osmanlı Hükûmeti’nin ve İtilaf Devletleri’nin   3.   Hıyanet-i Vataniye Kanunu işgal güçlerine karşı tek
                 Milli Mücadele karşıtı propaganda yapması    bir vücut halinde mücadele etmek için düzenlendi.
                                                              Kanunun çıkarılması ve mahkeme aracılığı ile uygu-
                 İngilizler’in, Boğazlar’ın her iki yakasına yerleş-
                 mek amacıyla ayaklanmaları desteklemesi      lanmasına dair dikkat çekici bir olay yaşanmıştır.
                                                                                             1
                 Anadolu’da bazı kişilerin otorite boşluğundan         2               Paşam. İstanbul
                 yararlanmak istemesi                                                  Hükümeti’nin tayin
                                                               “Ne diyorsunuz?” Eşkıya gibi   ettiği Erzurum Valisi
              Yukarıdaki bilgiler hangi seçenekteki sorunun    dağda, komitacı gibi sokakta   Erzurum’a doğru yola
              cevabı niteliğindedir?                            adam mı vuracağız? Bizim   çıkmış. Reşit Paşa’yı sizin
                                                               devlet anlayışımızda bu yok-  de izniniz olursa yolda
              A)  Doğrudan Osmanlı Hükûmeti tarafından çıkarılan   tur. Bundan sonra vatandaş   yakalayıp öldürelim.
                ayaklanmaların nedenleri nelerdir?             memlekette ancak mahkeme
                                                                 kararı ile cezalandırılır.
              B)  Azınlıkların TBMM’ye karşı isyan etmelerindeki amaç-
                lar nelerdir?
              C)  Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne karşı çıkan ayaklan-
                maların nedenleri nelerdir?
              D) Kuvâ-yı Millîye’ci isyanlarının nedenleri nelerdir?


                                                              Yukarıdaki görselde Mustafa Kemal’in üzerin-
                                                              de durduğu kavram hangi seçenekte doğru
          2.   Dönemin şeyhülislamından Milli Mücadele’ye     olarak verilmiştir?
              katılanları ve Mustafa Kemal Paşa’yı, padişaha karşı
              hareket edenler olarak gösteren bir fetva alındı. Bu   A)  Askeri devlet   B)  Hukuk devleti
              fetva, Anadolu’nun her tarafına dağıtıldı. Ayrıca el   C)  Sosyal devlet   D) Monarşik devlet
              altından desteklenen yerel ayaklanmaların sonuca   OMAGE
              ulaşamayacağı anlaşılınca düzenli bir askeri güç   4.   TBMM’nin açılışından sonra en çok uğraştıran
              oluşturuldu. Kuvâyı İnzibatiye adı verilen bu askeri   konulardan biri Anadolu’nun çeşitli yerlerinde ken-
              güç, Kuvâ-yı Millîye’ye karşı ayaklananları destek-  disine karşı çıkan ayaklanmalar olmuştur. Bu ayak-
              lemek ve Kuvâ-yı Millîye’yi etkisiz hale getirmek   lanmalar İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri’nin
              amacı taşıyordu. İstanbul Hükümeti ve İngilizler’in   desteği ile kısa sürede Anadolu’ya yayıldı. İstanbul
              desteklediği isyanlar 1920 yılı sonuna kadar    Hükümeti Millî Mücadele hareketini yok etmek için
              TBMM’yi uğraştırdı. İşgalin yanı sıra bir de çıkan   halkımızın dinî duygularını dahi istismar etmekten
              huzursuzluğun önlenmesi için bazı tedbirler alın-  çekinmemiş, Millî Mücadele hareketine katılanları
              dı. Örneğin şeyhülislamın fetvasına karşı Ankara   asi ilan etmiştir. Bununla da yetinmeyen İstanbul
              Müftüsü Mehmet Rıfat ile birlikte yüzlerce müftü   Hükümeti Kuvâ-yı Millîye’ye karşı Kuvâ-yı inzibatiye
              ve din adamı bir fetva yayımladı. Bu fetva ile Milli   (Halifelik ordusu) adını verdiği bir ordu kurdu.
              Mücadele’nin desteklenmesi istendi. Basın yoluyla   İstanbul Hükümeti’nin isyanlar çıkarması ve
              da Türk kamuoyu doğru bilgilendirilmeye çalışıldı.  çıkan isyanlara destek vermesinin nedenleri
                                                              arasında;
              Yukarıda verilen bilgiye göre aşağıdaki yargı-
              ların hangisine ulaşılamaz?                       I.  Milli Mücadele’nin başarıya ulaşmasını isteme-
                                                                 mesi
              A)  İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri milli mücadele
                hareketini zayıflatmak için çaba göstermişlerdir.   II.  Anadolu’daki otoritesini devam ettirmek iste-
                                                                 mesi
              B)  İsyanlar  nedeni  ile  Büyük  Millet  Meclisi  önlemler
                almak zorunda kalmıştır.                       III.  Milli Mücadele hareketini sonlandırmak
              C)  Büyük Millet Meclisi isyanları önlemek amacı ile dini     düşüncesinde olması
                bir uygulamaya başvurmuştur.                  durumlarından hangileri yer alır?

              D) İsyanlar sadece bir bölgede etkili olmuş, tüm yurda   A)  I ve II      B)  I ve III
                yayılmamıştır.
                                                              C)  II ve III             D) I, II ve III

                                                       59
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64