Page 76 - 8modink_20_li 1dnm
P. 76

3.   İtalya, Osmanlı Devleti’nin Afrika’daki son toprak   5.   Mustafa Kemal’in fikirlerinin şekillenmesinde
               parçası olan Trablusgarp’ı işgal etmek için hazır-  Osmanlı Devleti’ni çöküşten kurtarmak için ortaya
               lıklar yapıyordu. Bu amaçla Fransa ile 1900 yılında   atılan fikir akımlarının da etkisi oldu. O, bu akım-
               bir anlaşma yapmış, Fransızların Fas’taki nüfuzu-  ların doğup geliştiği ortamlarda bizzat bulunarak
               na  karşılık kendisinin de Trablusgarp üzerindeki   ve sonuçlarını yaşayarak onların uygulanabilir
               varlığının tanınmasını sağlamıştır. Osmanlı Dev-  çözümler olup olmadığını görme imkânı buldu.
               leti Mısır’ın İngiltere’nin işgali altında olduğu için   Örneğin milliyetçilik fikrinin yükseldiği bir dönem-
               karadan yardım gönderemedi. Donanmanın           de Osmanlıcılık veya İslamcılığa dayalı çok uluslu
               yetersiz olması yüzünden denizden de yardım      bir imparatorluğu yaşatmanın mümkün olamaya-
               gönderemedi. Mustafa Kemal ve gönüllü subay-     cağını fark etti.
               lar, Trablusgarp’a giderek halkı örgütleyip İtalyan-  Buna göre;
               lara karşı başarılı bir şekilde mücadele ettiler.
                                                                  I.  Balkan milletlerinin önce ayaklanmalar çıkarıp
               Verilenlerden hareketle aşağıdaki yargılardan       sonra kendi devletlerini kurmaları,
               hangisine ulaşılamaz?
                                                                 II.  Bazı Arap kabilelerinin düşman kuvvetleriyle iş
               A)  İtalya, Trablusgarp’a sahip olmak için öncelikle diplo-  birliği yapmaları,
                  matik yöntemler izlemiştir.                    III.  Müslüman  Trablusgarp halkının Osmanlı
               B)  İtalya Kuzey Afrika topraklarının tamamında hâkimi-  subayları etrafında örgütlenmesi
                  yet alanı kurmuştur.                          durumlarından hangileri Mustafa Kemal’in
               C)  Mustafa Kemal ülkesine karşı sorumluluk bilinciyle   metindeki düşüncesini destekler niteliktedir?
                  hareket etmiştir.                             A)  I ve II            B)  I ve III
               D) Osmanlı Devleti vatan topraklarını savunmakta güç-  C)  II ve III    D) I, II ve III
                  lükler yaşamıştır.
                                                            6.   Misak-ı Millî’nin esasları şunlardır:
                                                                  I.  Mondros Ateşkes Anlaşması’nın imzalandı-
                                                                   ğı sırada düşman devletlerinin işgali altında
                                                                   bulunan Arap çoğunluğun yaşadığı yerlerin
                                                                   geleceği o bölge halkının oylarına göre tayin
                                                                   edilecektir. İşgal edilmemiş bölgeler ise bölü-
                                                                   nemez ve ayrılamaz.
                                                                 II.  Halkoyu ile ana vatana katılmış olan Kars, Arda-
                                                                   han ve  Batum için  gerekirse tekrar serbestçe
                                                                   halkoyuna başvurulması kabul edilecektir.
           4.   TBMM’ne yönelik isyanların çıkmasında Anado-     III.  Siyasi, adli ve mali gelişmemize engel olacak
               lu halkı üzerindeki otoritesini kaybeden Osmanlı    sınırlamalar kaldırılacaktır.
               Hükümetinin kışkırtmaları etkili olmuştur. Büyük
               Millet Meclisi iç ayaklanmaları bastırmak Hıyanet-i     IV.  İstanbul şehrinin ve Marmara’nın güvenliği her
               Vataniye Kanunu’nu çıkardı. Bu Kanun’a göre söz,    türlü tehlikeden uzak kalmalıdır.
               yazı ve hareketleriyle Büyük Millet Meclisine saldı-   V.  Azınlıkların hakları, komşu ülkelerdeki Müslü-
               rıda bulunanlar vatan haini sayılarak en ağır şekil-  man halkın da aynı haklardan yararlanması şar-
               de cezalandırılacaktı.  Meclis, Hıyanet-i  Vataniye   tıyla tarafımızdan tanınacak ve sağlanacaktır.
               Kanunu’nun etkili şekilde uygulanması için mah-  Misak-ı Millî kararlarından hareketle aşağıdaki
               kemeler de kurdu. İstiklal Mahkemeleri adı verilen   yargılardan hangisine ulaşılamaz?
               ve üyeleri milletvekilleri arasından seçilen bu mah-  A)  Halk iradesine vurgu yapılmış, ülke bütünlüğüne dik-
               kemeler düşmanla iş birliği yapanları, asker kaçak-
        GENEL DENEME 19  larını, ayaklanmacıları ve Millî Mücadele’ye zarar   B)  Kapitülasyonların getirdiği olumsuzluklara son veri-
                                                                  kat çekilmek istenmiştir.
               veren diğer suçluları yargılayıp cezalandıracaktı.
                                                                  leceği dile getirilmiştir.
               Buna göre tBMM’nin aşağıdaki devlet özellik-
                                                                C)  Azınlıklara verilecek haklar konusunda uluslararası
               lerinden hangisine sahip olduğu söylenebilir?
                                                                  denklik ilkesine dikkat edilmiştir.
               A)  Sosyal devlet      B)  Demokratik devlet
                                                                D) Anadolu ile İstanbul Hükümeti arasındaki iletişimin
               C)  Hukuk devleti      D) Laik devlet              tamamen kesilmesi vurgulanmıştır.

                                                         74
   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81