Page 107 - 5metafen
P. 107

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ


                                                                                                    Öğreten Özet

          Bir maddeyi diğer madden ayıran, farklı kılan özelliklere maddenin ayırt edici özellikleri denir.
          Maddelerin ayırt edici özelliklerinden bazıları öz kütle, öz ısı, erime noktası, kaynama noktası ve donma noktasıdır.
          Ayırt edici olmayan özelliklere kütle, hacim, şekil, renk, koku örnek olarak verilebilir.
           Erime noktası(Erime sıcaklığı): Saf bir katı maddenin ısı alarak   Saf maddeler      Erime ve donma
           sıvı hâle geçtiği sıcaklık değerine erime noktası denir.                               sıcaklığı (°C)
           Donma noktası(Donma sıcaklığı):  Saf bir sıvı maddenin ısı           Su                     0
           vererek katı hâle geçtiği sıcaklık değerine donma noktası
           denir.                                                              Cıva                   –39
              Erime ve donma noktası saf maddelerin ayırt edici bir         Naftalin                  80
             özelliğidir.                                                     Kükürt                  119
              Saf maddelerin erime ve donma noktaları birbirine eşittir.
              Eriyen bir saf katının ya da donan saf bir sıvının erime ya   Etil alkol               –117
             da donma süresinde sıcaklığı değişmez, sabit kalır.               Erime sıcaklığı = Donma sıcaklığı





           Kaynama noktası(Kaynama sıcaklığı): Saf bir sıvının kaynadığı      Madde           Kaynama noktası(°C)
           sıcaklık değerine kaynama noktası denir.                             Su                    100
              Kaynama noktası da saf maddeler için erime ve donma
             noktası gibi ayırt edici özelliktir.                            Etil alkol                78
              Kaynama süresince maddenin sıcaklığı, erime ve donma            Cıva                   357
             noktasında olduğu gibi sabit kalır.                               Altın                  2836
                                                                              Gümüş                   2162




           Madde miktarının değişmesi erime, donma ya da kaynama süresini etkiler fakat erime, donma ve kaynama
           noktasını değiştirmez.



           -20°C’deki buzun ısıtılması esnasında gerçekleşen sıcaklık değişimi aşağıdaki tablo ve grafikte gösterilmiştir.

            Süre (dk.)  0      2       4       6       8       10      12      14      16      18      20
            Sıcaklık (°C) -20  0       0       0       20      40      60      80      100     100     120



                  Sıcaklık (°C)                                        Çizilen grafiğe göre madde;
                                                         V
                                                 IV                    I. zaman aralığında: Katı
               100                                                     II. zaman aralığında: Katı + Sıvı
                                                                       III. zaman aralığında:  Sıvı
                                                                       IV. zaman aralığında:  Sıvı + Gaz
                                     III                               V. zaman aralığında: Gaz
                                                                       hâllerinde bulunur.
                             II
                 0
                    I  0         6           16        18    20
               –20



                                                              107
   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112