Page 115 - 5metafen
P. 115

ISI VE SICAKLIK


                                                                                                    Öğreten Özet


          Isı nedir?                                             Sıcaklık nedir?
             Isı; sıcaklıkları farklı iki madde arasında alınıp verilen      Sıcaklık bir maddenin sahip olduğu enerji ile ilgili bir
             enerjinin adıdır. Sonuç olarak ısı bir enerji çeşididir.  büyüklüktür.
             Bir  maddenin  ısısı  ölçülemez  sadece  aktarılan  ısı  ölçü-      Sıcaklık bir enerji değil enerjinin ya da ısının bir
             lebilir.                                               ölçümüdür.
             Alınan ya da verilen ısı kalorimetre kabı ile hesaplanır.     Sıcaklık, termometre ile ölçülür.
             Isı birimi Joule( J ) ya da kaloridir(cal). 1 cal = 4,18 J dür.     Sıcaklık birimi derece selsiyustur (°C).

                                    ISI                                             SICAKLIK
             Isı bir enerji çeşididir.                          Sıcaklık ise bir enerji değildir.
             Isı kalorimetre kabı (sadece aktarılan ısı) ile ölçülür.  Sıcaklık termometre ile ölçülür.
             Isı birimi kalori (cal) veya Joule'dür. [ J ]      Sıcaklık birimi ise derecedir.( °C, °K, °F…)
             Bir madde, etrafına ısı verebilir ya da etrafından ısı alabilir. Sıcaklık alınıp verilen bir kavram değil, bir ölçümdür.
          Isı ve sıcaklık kavramları arasındaki farka dair örnekler:
             Havanın sıcaklığını ölçeriz, havanın ısısını ölçmeyiz.
             Kömür yandığında çevresine sıcaklık vermez, ısı verir.
             Yanan bir kibrit çöpünün sahip olduğu ısı miktarı bir odayı ısıtmaya yetmezken, sıcaklığı elimizi yakacak kadar yüksektir.
          ISI ALIŞVERİŞİ
          Sıcaklıkları farklı olan  maddeler  bir araya  getirildiklerinde  maddenin  taneciklerinin  arasında  enerji  aktarımı  (alış verişi)
          gerçekleşir. Maddeler arasındaki bu enerji aktarımına ısı alışverişi denir.
             Sıcaklığı yüksek olan madde ısı verir, sıcaklığı düşük olan ısı alır.
             Sıcaklığı yüksek olan madde ısı verdiği için sıcaklığı azalırken sıcaklığı düşük olan maddenin sıcaklığı artar.
             Bir süre sonra iki maddenin sıcaklığı eşit olur.
             Ulaşılan bu son sıcaklığa denge sıcaklığı denir. Denge sıcaklığına ulaşıldığında ısı alışverişi sonlanır.

              Isı alışverişi yapan maddelerin denge sıcaklığı, maddelerin ilk sıcaklıkları arasında bir değer olmalıdır.


             Örneğin 50 °C’luk bir madde ile 70 °C’luk bir madde karıştırıldığında denge sıcaklığı, 50’den büyük, 70’den küçüktür.
             Denge sıcaklığı maddelerin miktarına ve cinsine göre değişebilir.
             Isı alışverişi yapan iki maddenin kütleleri eşitse denge sıcaklığı her iki maddenin ilk sıcaklıklarının aritmetik ortalamasıdır.
             Isı alış verişinde alınan ve verilen ısı enerjisi miktarları daima birbirine eşittir.
             Sıcaklıkları eşit iki madde arasında ısı aktarımı gerçekleşmez.


                                   80 °C           20 °C                    80 + 20  = 50 °C
                                                                               2
                              100g                       100g

                                  Isı veren        Isı alan

                                                                          Denge sıcaklığı = 50 °C

          ÖĞRETEN NOTLARIM











                                                              115
   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120