Page 8 - 5metafen

GÜNEŞ, DÜNYA VE AY

Bunları Biliyor muydunuz?

Ay’ın öteki yüzü
Dünya’dan Ay’a baktığımızda, Ay’ın hep aynı yüzünü görürüz. Çoğu kişi ise Ay’ın diğer tarafının sürekli karanlık olduğunu
düşünür. Fakat bu pek doğru sayılmaz. Hadi gelin, bu olayı birlikte inceleyelim.

Dünya’nın tek uydusu olan Ay gökyüzünde farklı zamanlarda farklı
şekillerde görünür. Dolunay, ilk dördün, son dördün gibi isimler verilen
bu haller yaklaşık olarak 29,5 günlük periyotlarla tekrar eder. Bu süre
içinde hem Dünya hem de Ay kütleçekimi etkisinde hareket ederken
Ay’ın Dünya’dan görünen yüzü hep aynı kalır. Yüzeyin görünen kısmının
toplam yüzeye oranı tam olarak %50 olmasa bile %50’ye çok yakındır.

Ay’ın görünen yüzü

Ay'ın kendi ekseni etrafında dönme süresi ile Dünya etrafında dolanma süresi
aynıdır. Yaklaşık 29 gün süren bu periyot yüzünden ayın sürekli aynı yüzü Dün-
ya'ya bakar. Ay'ın Dünya'dan görünmeyen diğer tarafına Ay'ın öteki yüzü denir.
Öteki yüz Ay'ın karanlık yüzü ile karıştırılmamalıdır. Ay'ın karanlık yüzü herhangi
bir anda Güneş tarafından aydınlatılmayan yarıküresidir. Ay'ın öteki yüzü ilk ola-
rak 1959'da Sovyet uzay sondası Luna 3 tarafından fotoğraflandı.
Ay’ın öteki yüzü

Güneş hakkında bunları Biliyor muydunuz?
1. Birçok antik kültürün Güneş'e bir ilah gibi taptığını (Mısır, Hint-Avrupa ve Meso-Amerikan)

2. ilk kez Güneş’in bir yıldız olduğunu öne süren kişinin; M.Ö. 450 civarında bir bilim adamı ve filozof olan Anaxagoras olduğunu
3. Güneş'in şu anda 4.5 milyar yaşında olduğunu

4. Güneş'in güneş sisteminin toplam kütlesinin yaklaşık yüzde 99.86’sını kapladığını
5. Güneş'in fotosentez olarak bilinen bir süreç boyunca yeryüzündeki tüm yaşamı
destekleyen enerjiyi ürettiğini
6. Güneş'in sıcaklığının yaklaşık 5500 ila 6000 santigrat derece arasında değişmekte
olduğunu
7. Güneş'in çekirdeğinden çıkan ısı ve enerjinin, yüzeye çıkması için bir milyon yıl
süre gerektiğini
8. Bir parlama sırasında açığa çıkan enerji miktarının milyonlarca 100 megaton hid-
rojen bombasının eş zamanlı patlamasına eşit olduğunu
9. Güneş'in evrende bulunan ve gözlenen en mükemmel küreye en yakın nesne
olduğunu
10. Güneş'in bileşiminin, % 91 hidrojen, % 7.8 helyum ve % 1 diğer gazlardan oluşur.

8