Page 99 - 5metafen

MADDENİN HAL DEĞİŞİMİ

Öğreten Özet

Hâl değişimi: Maddelerin bulundukları hâlden başka bir
hâle geçişine hâl değişimi denir. Maddenin üç hâli vardır.
Suyun doğadaki farklı hâlleri:
Katı hâli: buz
Sıvı hâli: su gaz
Gaz hâli: su buharı

Maddeler hâl değişimi sırasında çevreden ısı alır ya da süblimleşme yoğuşma
çevreye ısı verir. kırağılaşma buharlaşma
ISI ALARAK ISI VEREREK
Erime Donma erime
Buharlaşma Yoğuşma
Süblimleşme Kırağılaşma donma
katı sıvı

Erime: Katı bir maddenin ısı Donma: Sıvı hâldeki madde-
alarak sıvı hâle geçmesine erime Isı alır nin çevresine ısı vererek katı Isı ver r
denir. Er me hâle geçmesine donma denir. Donma
 Elimize kar aldığımızda ellerimiz üşür. Bunun sebebi,  Kar yağarken sıvı haldeki su kütleleri ısı vererek donar, bu
karın elimizdeki ısıyı alması ve erimesidir. yüzden de hava çok soğuk olmaz.

Buharlaşma: Sıvı hâldeki madde- Sıvı Gaz Yoğuşma: Bir maddenin ısı vere- Gaz Sıvı
nin çevreden ısı alarak gaz Isı alır rek, gaz hâlden sıvı hâle Isı ver r
hâline geçmesine buharlaşma Buharlaşma geçmesine yoğuşma denir. Yoğuşma
denir.
 Sıcaklık arttıkça buharlaşma hızı da artar.  Bulutlar yeryüzünden buharlaşan suların yoğuşması
 Yıkanan çamaşırların kuruması örnektir. sonucu oluşur.
 Banyo yaptıktan sonra aynanın buğulanması örnektir.

Süblimleşme: Katı bir maddenin ısı alarak sıvı Kırağılaşma: Havadaki asılı su buharının çevre-
hâle geçmeden doğrudan gaz hâle geçmesine ye ısı vererek sıvı hâle geçmeden doğrudan
süblimleşme denir. Naftalin katı hâle geçmesine kırağılaşma denir. Kırağı
 Naftalin, kuru buz (katı karbondioksit) ve katı iyodun Havadaki su buharı 0°C altındaki sıcaklıklarda, soğuk
ısıtıldığında doğrudan gaz hâle geçmesi örnektir. yüzeyler üzerine değerek kırağı oluşturur.

Kaynama: Buharlaşmanın hızlı hâlidir.
 Kaynama ile buharlaşma birbirinden farklı kavramlardır. Her sıcaklıkta olur. Belirli sıcaklıkta olur.
 Saf sıvılar belirli bir sıcaklıkta kaynar. Ancak buharlaşma
her sıcaklıkta olur.
 Buharlaşma sadece sıvının yüzeyinde gerçekleşirken
kaynama anında, sıvının her tarafında buharlaşma
meydana gelir.
 Kaynama süresince sıvının sıcaklığı değişmez. Sıvının yüzeyinde olur. Sıvının her yerinde olur.
Buharlaşma sırasında ise sıvının sıcaklığı değişebilir. Buharlaşma Kaynama

99