Page 259 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd
P. 259
Elektrik Yükleri ve Yüklü Cisimler
Öğreten Bilgi
Doğada iki çeşit elektrik yükü bulunur. Bu iki Elektriksel Yük
çeşit elektrik yükü Benjamin Franklin tarafından
pozitif (+) ve negatif ( – ) olarak adlandırılmıştır. Pozitif yük (+) Negatif yük (–)
Aynı cins elektrik yüküne sahip olan cisimler birbirini iter. Farklı cins elektrik yüküne sahip olan cisimler birbirini çeker. TANE TANE ÖĞREN
Cisimlerin sahip oldukları elektriksel yüklerin yer değiştirmesine elektriklenme denir. Günlük yaşamda pek
çok durumda cisimler elektriklenir. Bu durumdan teknolojinin pek çok alanında yararlanılmaktadır.
Fotokopi makineleri : Toner denilen toz elektrikle yüklü metal plakaya yapışarak görüntüyü kağıda aktarır.
Sprey boya ile otomobil ya da beyaz eşya boyama : Yüklü boya ile zemin arasında oluşan çekim kuvveti saye-
sinde yüzey boyanır.
Fabrika bacalarındaki filtre sistemleri : Baca içine yerleştirilen elektrik yüklü kablolar bacadan geçen tozların
elektrikle yüklenmesini sağlar. Daha sonra tozlar bacanın etrafındaki zıt yüklü bir tabaka tarafından çekilir.
Böylece tozların havaya karışması önlenir.
Şimşek : Elektrikle yüklü bulutların birbiri ile teması sonucu elektrik yüklerinin bulutlar üzerinde yer değiştirip
geçici bir sürelik ışık oluşturması.
Elektrik Yüklü Cisimler
Üzerindeki (+) yük sayısı, (–) yük sayısından fazla Üzerindeki (–) yük sayısı, (+) yük sayısından
olan cisimlere pozitif yüklü cisimler denir. fazla olan cisimlere negatif yüklü cisimler denir.
Aşağıdaki cisimler pozitif yüklüdür. Aşağıdaki cisimler negatif yüklüdür.
+ – + + – –
+ – + + + – – + – + + + – + – + – – – – + –
+ – + – + – + + – + + – + + – – + – + – + + – + + – + +
+ – + – + – + – + – + – – – – + –
Üzerindeki (–) yük sayısı, (+) yük sayısına eşit olan cisimlere nötr cisimler denir. Nötr cisim yüksüz cisim demek
değildir. Aşağıdaki cisimler nötrdür.
+ – +
+ – + – + – – – + – + –
+ – + – + – + – + – + + – + +
– – + – + – + –
• Aynı yükle yüklü cisimler birbirini iterken, zıt yüklü cisimler birbirini çeker. + + – –
• Yüklü cisimler nötr cisimleri çeker. + –
• Nötr cisimler arasında çekme veya itme şeklinde bir etkileşim olmaz.
259