Page 267 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd

Elektriklenme Çeşitleri ve Elektroskop

Öğreten Bilgi

1. Sürtünme İle Elektriklenme

Uygun seçilmiş iki madde birbirine sürtüldüğünde, maddelerden biri elektron kaybederken diğeri elektron
kazanır. Böylece her iki madde de elektrik ile yüklenmiş olur.
Nötr ebonit (plastik) çubuk nötr bir yün kumaşa TANE TANE ÖĞREN
sürtüldüğünde, yün kumaştaki elektronların bir kıs-
mı ebonit çubuğa geçer ve ebonit çubuk (–), yün
kumaş (+) elektrik yükü ile yüklenir.

Nötr cam çubuk nötr bir ipek kumaşa sürtüldü-
ğünde, cam çubuktaki elektronların bir kısmı ipek
kumaşa geçer ve cam çubuk (+), ipek kumaş (–)
elektrik yükü ile yüklenir.

– Sürtünme ile elektriklenme sonucunda cisimler zıt cins elektrik yükü ile yüklenirler.
– Cisimlerin yük miktarları birbirine eşit olur.

2. Dokunma (Temas) İle Elektriklenme

Elektrikle yüklü iletken bir cisim, yüklü veya nötr iletken başka bir cisme dokundurulduğunda toplam yükü
paylaşırlar. Birbirine dokundurulan cisimler son durumda kesinlikle aynı cins elektrikle yüklenmiş olurlar.

( – ) yüklü Nötr – – – + + – ( – ) yüklü ( – ) yüklü
– – – – – – – – – – – – – – – – – –
–
+ – – + + + + – + + + + + + + + – – +
–
+ –
–
–
K – – + – – + – – – + L K – + – – + L K – – – – – + – – + L
– + + – +
Dokundurulmadan önce Dokunduruluyor Dokundurulduktan sonra

İletken K ve L kürelerinden, K (–) elektrik yükü ile yüklü, L nötr iken; küreler birbirine dokundurulduğunda K
küresinden nötr L küresine (–) yük geçişi olur. Küreler ayrıldığında her iki küre de (–) elektrik yükü ile yüklü olur.

Zıt yüklü cisimler birbirine dokundurulduğunda; cisimlerin son durumdaki yük işaretleri, başlangıçta yük miktarı
büyük olan cisim ile aynı olur.
Zıt cins elektrik yükü ile yüklü cisimlerin yük miktarları eşit ise, birbirine dokundurulduktan sonra her iki cisim de
nötr olur.

267