Page 86 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd

4. Ters gölgelendirme özellikle deniz avcıları tarafından sıklıkla kullanılan önemli bir kamuflaj yöntemidir. Bu tür-
lerin vücut renkleri, farklı açılardan farklı renklere ve gölgelere uyum sağlayacak şekilde bulundukları ortama
adaptasyon sağlamıştır. Bu yöntem ile vücut tamamen gizlenmez; ancak görsel bir yanılgı yaratılabilir. Örneğin
şekildeki gibi köpekbalıklarına alt taraftan yukarıya doğru baktığınızda beyaz karnını görürsünüz. Su yüzeyin-
den gelen ışık da hesaba katıldığında, köpekbalığının beyaz karnı çok daha zor ayırt edilecektir. Ancak köpek-
balığına yukarıdan aşağıya doğru, su yüzeyinden bakacak olursanız, bu defa gri veya diğer koyu renklerdeki
sırt kısımları, suyun koyu rengiyle aynı gölgeye sahip olacak ve yine ayırt edilmesi zorlaşacaktır. Bu sebeple
türler, iki farklı ve birbirlerine ters şekilde gölgelenmiş vücutlara sahiptir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen köpekbalığı örneğindeki gibi bir kamuflaja örnek
olamaz?

A) Çayırlarda yaşayan bazı çekirgelerin yeşil renkli olması
B) Bir bukalemunun üzerinde durduğu ağaç dalının rengini alması
C) Bir arı türünün sıcak ortamda yetiştirilen bireylerinin açık renkli olması
D) Dil balığının, üzerinde yattığı çakıl taşlarının renk ve desenini alması

5.
Mutasyonlar farklı etkilere sahiptir. Her mutasyon aynı özelliği göstermez. Mutasyonlar çoğunlukla zararlı
olabilir. Ama çok nadir de olsa; DNA dizilimindeki değişiklik organizma için yararlı bir etkiye sahip olabilir.
Vücut hücresinde meydana gelen mutasyonlar sadece o hücreyi etkiler ve sonraki nesillere aktarılmaz.

Üreme hücresinde veya üreme hücresinin oluşmasına sebep olan bir hücrede meydana gelen mutasyonlar
ise özeldir. Çünkü bu mutasyonlar, bir sonraki nesle aktarılırken mutasyonu taşıyan bireye etki etmezler.
Eğer bu mutasyon yavru bireyin fenotipi üzerinde zararlı bir etki yaratırsa, bu mutasyona “genetik bozukluk”
denir. Öte yandan, eğer bu mutasyon yavru bireyin uyum başarısını artırıyorsa bu mutasyona “adaptasyon”
denir.

Aşağıdaki seçeneklerin hangisi yukarıda verilen metindeki bilgilerden çıkarılacak bir sonuç olamaz?

A) Mutasyonlar zararlı olabildiği gibi yararlı da olabilirler.
B) Adaptasyonlar mutasyonlar sonucu oluşabilir.
C) Bazı mutasyonlar genetik bozukluğa neden olabilir.

D) Hücrelerde meydana gelen tüm mutasyonlar nesilden nesile aktarılır.

86