Page 6 - 8_snf_Kirmizi_super_tekrar_matematik_guncel
P. 6

M.8.1.1.1. Verilen pozitif tam sayıların pozitif tam sayı
          çarpanlarını bulur, pozitif tam sayıların pozitif tam sayı  ÇARPANLAR VE KATLAR
          çarpanlarını üslü ifadelerin çarpımı şeklinde yazar.
          M.8.1.1.2. İki doğal sayının en büyük ortak bölenini                HIZLI TEKRAR
          (EBOB) ve en küçük ortak katını (EKOK) hesaplar, ilgili
          problemleri çözer.
          M.8.1.1.3. Verilen iki doğal sayının aralarında asal olup
          olmadığını belirler.


          Bir doğal sayı iki doğal sayının çarpımına eşit olacak şekilde yazıldığında
          elde edilen bütün sayılara o doğal sayının çarpanları denir.
                                       BİR DOĞAL SAYININ ÇARPANLARI

                                                               2
              Kenar uzunlukları doğal sayı olacak şekilde alanı 18 cm  olan farklı dikdörtgenler oluşturalım.
                                   18 cm
              1 cm               18 cm 2                        18 = 1.18   18 sayısının çarpanları
                                                                                 1,18,2,9,3,6
                         9 cm

              2 cm       18 cm 2                                18 = 2.9


                      6 cm
                                                                               18 sayısı 1,2,3,6,9,18
                                                                               sayılarına kalansız
              3 cm    18 cm 2                                   18 = 3.6            bölünür.




                                                 ASAL SAYILAR

                                                         Yalnızca 1 ve kendisi ile tam bölünebilen 1'den
               1 cm        5 cm 2           5 = 1.5
                                                             büyük doğal sayılara asal sayı denir.
                            5 cm
                                                             1   2  3   4  5  6   7  8   9  10
              Kenar uzunlukları doğal sayı
                                    2
              olacak şekilde alanı 5 cm  olan                11  12  13  14  15  16  17  18  19  20
              sadece bir tane dikdörtgen oluştu-             21  22  23  24  25  26  27  28  29  30
              rabildik                                       31  32  33  34  35  36  37  38  39  40
                     5 sayısının bölenleri                   41  42  43  44  45  46  47  48  49  50
                           1 ve 5                            51  52  53  54  55  56  57  58  59  60
                          Asal sayı
                                                             61  62  63  64  65  66  67  68  69  70
                                                             71  72  73  74  75  76  77  78  79  80
                     18 sayısının bölenleri
                        1,2,3,6,9,18                         81  82  83  84  85  86  87  88  89  90
                         Asal sayı değil                     91  92  93  94  95  96  97  98  99  100

                                          ASAL ÇARPANLARA AYIRMA

                   90              90                90             90   2
                                                                    45   3
                10    9          15   6            45  2
                                                              &     15   3       90 = 2.3 .5
                                                                                             2
               2  5 3   3       5  3 2  3        5   9               5   5
                                                                     1
                                                   3   3
                 Asal çarpanlar   Asal çarpanlar  Asal çarpanlar
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11