Page 216 - Nartest_8_sf_Tane Tane inkilap Defter Kitap.indd

5. Lozan Barış Antlaşması’ndan kalan sorunlar- 7. Lozan Antlaşması’nda, Türkiye’nin Boğazlar üze-
dan biri de Osmanlı borçları meselesi idi. Fransa, rindeki egemenlik haklarını sınırlayıcı hükümler
Osmanlı Devleti’nden en çok alacaklı olan devletti. yer alıyordu. Boğazların uluslararası bir komisyon
Lozan’da bu sorun ele alınmış olmasına rağmen tarafından yönetilmesi, Türkiye’nin egemenlik
çoğunluğunu Fransızların oluşturduğu alacaklılar- haklarına zarar veriyordu. Ancak ilerleyen yıllar-
la Türkiye arasında yapılan müzakereler 1928’de da Almanya ve İtalya’nın saldırgan politikaları,
sonuçlandı. Lozan Barış Antlaşması ile Osmanlı Türkiye’nin güvenliği açısından Lozan Antlaşma-
Devleti’nin 161.603.833 liralık dış borcundan Tür- sı’nın Boğazlarla ilgili hükümlerinin gözden geçi-
kiye’nin payına 105.559.623 lira düşmüştü. Öde- rilmesini gerekli kıldı. İsviçre’nin Montrö kentinde
necek borcun miktarı ve eşit taksitlerle ödemesi Boğazlarla ilgili kararları görüşmek üzere yeni bir
formüle bağlandı. Türkiye 1954’e kadar bütün konferans toplandı. Bunun üzerine Montrö Boğaz-
borçlarını ödedi. lar Sözleşmesi ile Boğazlar’ın yönetimi Türkiye’ye
Yukarıdaki metinden hareketle Türkiye ile ilgili bırakılmıştır.
olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? Yukarıda verilen bilgilerden hareketle;
A) Dış borçlar konusunu Fransa ile diplomatik ilişkiler I. Dünyadaki yeni siyasi gelişmeler Boğazlar
kurarak çözmeye çalışmıştır. konusunda Türkiye’nin elini güçlendirmiştir.
B) Osmanlı’dan kalan borçlar yeni kurulan Türkiye Cum- II. Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Misakımillî
huriyeti Devleti’ne ekonomik yük getirmiştir. kararlarına aykırı sonuçlar ortaya çıkmıştır.
C) Dış borçların ödenmesi konusunda uygun yöntemler III. Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Türkiye boğaz-
belirlemeye çalışmıştır. lardaki egemenlik hakkını güçlendirmiştir.
D) Osmanlı’dan kalan borçların tamamını Türkiye üst- gibi yargılardan hangilerine ulaşılabilir?
lenmiştir.
A) Yalnız II B) I ve III
C) II ve III D) I ve II

6. Hatay Meselesi, Türk-Fransız ilişkilerini etkileyen
bir meseleydi. Türkiye, Hatay’ı 1921’de imzalanan 8. Milletler Cemiyeti; I. Dünya Savaşı’nın galipleri
Ankara Antlaşması ile Fransa güdümündeki Suri- tarafından uluslararası sorunları barışçı yollarla
ye’ye bırakmıştı. Fransa’nın yaklaşan Alman tehli- çözmek, uluslararası hukuku işler kılmak, uluslara-
kesine karşı bölgeden çekilmesi üzerine Türkiye rası iş birliğini geliştirmek böylece barış ve güven-
bölgenin kendisine bağlanması için tamamen liği korumak amacıyla kurulmuştu. Türkiye, Millet-
diplomasi çizgisi içinde kalan bir politika izlemiştir. ler Cemiyeti’ne katılmakta acele etmemiştir.
Sonuçta ise 1939’da Hatay Meclisi’nin aldığı karar
ile Hatay Türkiye’ye bağlanmıştır. Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne katılmakta
acele etmemesinin sebepleri arasında;
Bu bilgilere göre hangi seçenekteki yargıya
ulaşılamaz? I. Uluslararası sorunları diplomatik değil askeri
yollarla çözmek istemesi
A) Türkiye, Hatay konusunda kararlı bir tutum sergile-
miştir. II. Milletler Cemiyeti’nin daha çok İngiltere ve
Fransa’nın çıkarlarını koruması
B) Hatay, Türkiye ve Fransa arasında imzalanan Ankara
anlaşmasına konu olmuştur. III. Milletler Cemiyeti’nin Musul konusunda taraf-
lı davranarak Türkiye’nin aleyhinde kararlar
C) Hatay Meselesi Türkiye’nin uyguladığı akılcı politika-
lar sonucunda Misakımillî’ye uygun bir şekilde çözül- alması
müştür. gibi durumlardan hangileri etkili olmuştur?

D) Türkiye Lozan’dan kalan sorunların tamamını kendi A) I ve II B) I ve III
çıkarlarına uygun bir şekilde çözüme kavuşturmuş-
tur. C) II ve III D) I,II ve III

216