Page 185 - 8meta_inkk

DEMOKRATİKLEŞME YOLUNDA ADIMLAR

Öğreten Etkinlikler

DEMOKRATİKLEŞME YOLUNDA ADIMLAR

✦ 23 Nisan 1920’de açılan TBMM’de iç çatışmaları yaşanmaması için birlik ve beraberliğin korunmasına öncelik verilmiş ve
mecliste siyasi partiler kurulmamıştı.

✦ Millî egemenliğin halk tarafından ve halk için uygulanmasına rehberlik etmek ve Türkiye’yi tam anlamıyla çağdaş, demok-
ratik bir devlet hâline getirmek amacıyla 9 Eylül 1923’te “Halk Fırkası” adıyla yeni Türk devletinin ilk siyasi partisi kurul-
muştur.

✦ Türkiye’nin ilk siyasi partisi olan Cumhuriyet Halk Fırkası inkılapları gerçekleştirmiş, 1923-1950 yılları arasında ülkeyi yönet-
miştir. 14 Mayıs 1950’deki seçimlerden sonra ülke yönetimini, seçimleri kazanan “Demokrat Parti” devralmıştır.

✦ Türkiye cumhuriyetinin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 17 Kasım 1924’te kurulmuş, partinin
başkanlığına ise Kazım Karabekir seçilmiştir. Bazı üyelerinin 1925 yılında ülkenin doğusunda çıkan Şeyh Sait İsyanı ile
bağlantılı olduğu gerekçesiyle Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatılmıştır.

✦ Halkın görüşlerinin meclise daha çok yansıması ve hükûmetinin denetlenmesi için muhalefet partisinin gerekli olduğunu
düşünen Mustafa Kemal’in isteği ile 1930 yılında Serbest Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur.

✦ Gerek Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, gerekse Serbest Cumhuriyet Fırkalarının açıldıktan kısa süre sonra kapatılması
Türkiye’de çok partili siyasi geçiş için gerekli ortamın oluşmadığını göstermektedir.

1 Aşağıda öğretmenin öğrencilerinde sorduğu sorular ve bu sorulara gelen cevaplar verilmiştir. Doğru
cevapları “√” ile işaretleyiniz.

1
Atatürk’ün m ll ● Saltanata son ver lmes
egemenl ğ hâk m
kılmak ç n yaptığı ● Cumhur yet n lan ed lmes
çalışmalardan k
tanes n söyley n z.

2 3
● Meden Kanunun kabul ● Hal fel ğe son ver lmes
ed lmes
● Çok part l hayata geç ş
● Tevh d- Tedr sat Kanununun denemeler yapılması
kabul ed lmes

185