Page 187 - 8meta_inkk

DEMOKRATİKLEŞME YOLUNDA ADIMLAR TEST 39

Kazanım Kavrama Testi

1. 23 Nisan1920 tarihinde Ankara’da açılan ilk meclise farklı görüş ve düşüncelerde milletvekilleri vardı. Meclis içinde ülke yöne-
timinde demokrasinin tam olarak hâkim olmasını sağlayan kişiler olduğu gibi saltanatın devamlılığını savunan kişiler de vardı.
Milletvekilleri meclis içinde farklı gruplar oluşturdular ise de partileşme içine girmemişlerdir. Bu farklı gruplara mensup millet-
vekilleri Milli Mücadele’nin devam ettiği dönemde şahsi fikirlerini bir tarafa bırakarak birlikte hareket etmiş, vatanın kurtarılması
düşüncesini öncelikli hedef olarak belirlemişlerdi.
Buna göre ilk meclisteki milletvekillerinin;
I. Düşmanın ülkeden atılması,

II. Bağımsızlığın kazanılması,
III. Ülkenin milli irade ile yönetilmesi
konularının hangileri üzerinde fikir birliği içinde oldukları söylenebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

2. Mustafa Kemal Atatürk, düşünce ve inanç hürriyetinin, milli iradenin hâkim olduğu demokratik ülkelerde geliştiğini bilen bir
liderdi. O Milli Mücadele’nin hazırlık döneminden itibaren millet iradesine dayalı bir yönetim sisteminin oluşabilmesi için bir
çalışma içinde yer almıştır.
Buna göre;
I. Cumhuriyetin ilan edilmesi
II. Saltanat ve halifelik kurumlarına son verilmesi

III. Türk Medeni Kanunu’nun kabul edilmesi
IV. Çok partili hayata geçiş denemelerinin yapılması
durumlarından hangilerinin milli iradeye dayalı demokratik bir yönetim oluşturma çabası olduğu söylenebilir?

A) I, II ve III B) I, II ve IV C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV

3. DURUM 1: Kurtuluş Savaşı’nı kazanarak görevini tamamlayan Birinci TBMM’de 1 Nisan 1923’te seçimlerin yenilenmesine karar
verildi. Yapılan seçimlerde milletvekilliklerine daha çok Anadolu ve rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu üyeleri seçildi. Mustafa
Kemal’e göre yeni dönemde meclisin öncelikli görevi devlet ve toplum kurumlarını çağdaşlaştırmak olmalıydı. Bunun için de
aralarında görüş birliği bulunan ve inkılapların yapılması sırasında birlik içinde hareket edecek milletvekillerine ihtiyaç vardı. Bu
nedenle Mustafa Kemal 9 Eylül 1923’te Cumhuriyet Halk Fırkası’nı kurdu.
DURUM 2: Cumhuriyet Halk Fırkasının çağdaşlaşma programı, Mustafa Kemal ile bazı yakın çalışma arkadaşları arasında görüş
ayrılığı ortaya çıkmasına neden olmuştu. Farklı görüşleri savunan Kazım Karabekir, rauf Orbay, Ali Fuat gibi kişiler Cumhuriyet
Halk Fırkasından ayrılarak, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasını kurdular. (17 Kasım 1924) Mustafa Kemal bu gelişmeyi “Bizim mec-
lisimizde de iki parti olmalı, hükümeti denetleme sistemi kurulmalı ve medeni ülkelerin parlamentolarına benzemeliyiz.” diyerek
desteklemiştir.
Bu iki duruma bakıldığında;
I. Ortaya çıkan gereksinimler siyasi partilerin kurulmasında etkili olmuştur.

II. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurulması ile ilgili sözleri Mustafa Kemal’in demokrasiye bağlılığını göstermiştir.
III. Çok partili hayata geçiş konusunda adım atılsa da istenilen başarı elde edilememiştir.
çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III.

187