Page 93 - 8meta_inkk
P. 93
ÜNİTE DEĞERLENDİRME DENEMESİ-2 DENEME 2
Beceri Temelli Sorular
5. 28 Ocak 1920 tarihinde Osmanlı Mebusan Meclisinde Milli 7. Sivas Kongresi’nde en sert tartışmalar manda ve himaye
Mücadele hareketinin ilkelerini ortaya koyan Misak-ı Mil- konusunda yaşandı. Kongreye katılan delegelerden bazıları
li kararları kabul edilmiştir. Misak-ı Milli ile Türk vatanının güçlü devletlere karşı mücadele verilerek ülkeyi bağımsızlı-
sınırları çizilmiş, milletimizin tam bağımsızlık hedefinde ğa kavuşturmanın imkânsız olduğunu söylediler. Bu kişiler
ilerleyeceği ve dünya kamuoyuna uluslararası diplomaside güçlü bir devletin mandasına girmenin en doğru yol oldu-
eşitlik anlayışının benimsendiği duyurulmuştur. ğunu savunarak kongreden bu yönde bir karar çıkarmaya
Buna göre Misak-ı Milli’de kabul edilen; çalıştılar. Mustafa Kemal manda konusu ile ilgili görüşlerini
açıklarken tepkisini “İstanbul’dan gelen arkadaşlar manda
I. Ulusal gelişimimizi engelleyen siyasal, hukuki ve iktisadi konusunda hala nasıl ısrar edebiliyor ve mandanın bağım-
ayrıcalıklar (kapitülasyonlar) kaldırılmalıdır. sızlığı bozan bir unsur olmadığını inanıp beni de inandır-
II. Mondros Ateşkes Antlaşması öncesi işgal edilmemiş maya çalışıyorlar.” diyerek dile getirmiştir.
olan bölgelerin tümü Türk yurdudur; bütündür, parça- Mustafa Kemal’in manda ve himayeyi savunanlara kar-
lanamaz. şı gösterdiği tepki bu kişilerin;
III. Ülkemizdeki azınlıkların hakları, komşu ülkelerdeki I. Milli bağımsızlık,
Müslümanların hakları ile aynı olacaktır.
II. Egemen devlet anlayışı,
maddelerinin “uluslararası eşitlik, milli sınırlar ve ekono-
mik bağımsızlık” kavramları ile eşleştirilmesi hangi seçe- III. Kişisel egemenlik
nekte doğru yapılmıştır? konularının hangilerini kavramamış olduklarını gös-
termektedir?
Uluslararası Ekonomik
eşitlik Milli sınırlar bağımsızlık A) I ve II B) I ve III
A) III II I C) II ve III D) I, II ve III
B) III I II
C) II III I
D) I II III
6. Vatanın bütünlüğünü sağlamak ve ulusal egemenliği
hâkim kılmak için mücadele eden TBMM’ye karşı Damat 8. Milli Mücadele kahramanlarından Fevzi Çakmak cemiyetle-
Ferit Paşa Hükûmetinin ve İtilaf Devletlerinin tavırları gide- rin birleşmesi gerektiği fikrine inanmış ve bu konu hakkında
rek sertleşti. Bunun yanında halkı da kışkırtmaya başladılar. “Eğer Mondros Mütarekesi’ni takip eden aylarda, bir uçakla
Tüm bunların etkisiyle ülkenin farklı yerlerinde TBMM’ye Anadolu’ya bakarsanız yer yer yanan ateşler görebilirsiniz.
karşı ayaklanmalar çıktı. Bu ayaklanmaların çıkmasında rol Bunlar ışıldayan çoban ateşleridir. Bu ateşleri birleştirecek
oynayan İtilaf Devletleri ve İstanbul Hükümeti …… bir ateş lazımdır. İşte onu Mustafa Kemal’in meşalesi temin
etti.” (Tarık Zafer Tunaya, Türkiye’de Siyasi Partiler, s. 475)
Yukarıdaki bölümün hangi bilgi ile devam etmesi doğ-
ru olmaz? Buna göre “ateşleri birleştirecek alev” olarak nitelendiri-
len gelişme hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) Millî Mücadele hareketini sonlandırmak, Anadolu’da tekrar
kendi otoritelerini kurmak istiyorlardı. A) Erzurum Kongresinde manda ve himayenin reddedilmesi
B) TBMM’nin otoritesini ortadan kaldırarak Anadolu’daki kontrolü B) Sivas Kongresi’nde milli cemiyetlerin tek bir çatı altında toplan-
ele geçirmeyi hedefliyorlardı. ması
C) Anadolu coğrafyasındaki yeni işgallerin önüne geçmek, ülke C) Mustafa Kemal Paşa’nın Amasya Genelgesi sonrası askerlikten
bütünlüğünün korunmasını temin etmek için çalışıyorlardı. ayrılması
D) Türk halkının Millî Mücadele hareketi ve meclise olan desteğini D) Mondros Mütarekesi’nin imzalanması sonrasında Anadolu’nun
ortadan kaldırmayı amaçlamışlardı. birçok yerinde direniş cemiyetlerin kurulması
93
