Page 179 - 8meta_tur

ŞİFRELER

Öğreten Etkinlikler

Muhakemenin bir başka alanı da şifreleme yöntemleridir. Bu sorular da bir metinle birlikte verilir. Bu yüzden metni çok dikkatli
okumalıyız. Şifreleme yönteminin ipuçları metindedir. Aynı mantıkla çeşitli kelime oyunları, alfabeler veya akıl yürütmeye dayalı
başka oyunlar da zaman zaman soru olarak karşımıza gelmektedir. Ama unutmayın, bu tarz soruların genel olarak mantığı sizin
verilen alfabeyi, oyunu, şifreyi önceden bilip bilmediğiniz değildir. Ölçülmek istenen sizin okuduğunuzu ne kadar anladığınızdır. Bu
bakımdan bir paragraf sorusundan farkı yoktur. Çünkü paragraf sorularının ölçtüğü de sizin paragraftan anladıklarınızdır. Bu soru-
larda önce paragraftaki şifreleme, alfabe, oyun bilgileri iyice anlaşılmalı sonra görsele bakılmalıdır. Alfabe gibi sorularda mutlaka
alfabenin yazılma yönü belirtilmişse dikkat etmeliyiz. Çünkü her alfabe bizim şu an kullandığımız gibi soldan sağa doğru yazılmaz.
Sağdan sola hatta yukarıdan aşağıya doğru yazılan alfabeler de bulunur. Metinde yön anlatılmadıysa demek ki şimdiki gibi soldan
sağa yazılacak anlamı çıkar. Metinden hiçbir şey anlamadan görselden cevap bulmaya çalışmak anlamsızdır. Fakat paragrafı anlam-
landırırken görselden de anlatılanları somutlaştırma adına yararlanılabilir. En yaygın olarak bilinen ve kullanılan şifreleme yöntemi
Sezar şifreleme yöntemidir. Bu yöntem alfabedeki harfler soruda verilen sayıda arttırılıp azaltılarak uygulanır.

A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z

Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z A B C

Sezar şifreleme yöntemine göre örneğin B harfi şifrelenmek istendiğinde D olarak yazılır. Bu durumda her harf kendisinden sonraki
üçüncü harfle şifrelenmiş olur. Örneğin EMİNE sözcüğü şifrelenmek istendiğinde ĞÖLPĞ sözcüğü ortaya çıkar. Tabii bazen bunun
tersi verilir. Bize şifrelenmiş sözcük verilir. İlk hali istenir. Bu durumda verilen şifreleme yöntemi 3 harf atlamaksa bu sefer 3 harf geri-
ye gidilir. Örneğin sözcüğün şifrelenmiş hali GÇAYV olsun. Her harfi üç harf geriye götürürsek GCAYV şifresinin DAVUT sözcüğünün
şifrelenmiş hali olduğunu görürüz. Ayrıca bazen harf atlama kısmı +5 veya - 2 gibi verilebilir. Örneğin FATİH(+4) şeklinde verilen bir
şifrede harflerin dört sıra atlanacağı söylenmiş olur. Buna göre FATİH(+4)ün şifrelenmiş hali IDYMK sözcüğü olur.

1. Aşağıda Sezar şifreleme yöntemine göre şifrelenecek sözcükler verilmiştir. Bu sözcükleri yay ayraç içindeki atlama sayısı-
na göre şifreleyiniz

TUNA (+1) SEVİM (-1) FARUK(+1) HAYRİ(-1)

KAPI(+2) KÖPEK(-2) KEDİ(-3) KARA(+4)

BİNA (+3) BELA (-3) CEYLAN (-2) CANAN (+2)

179