Page 180 - 8meta_tur

ALFABELER

Öğreten Etkinlikler

Alfabe soruları sadece görsel verilerek sorulabildiği gibi görselin yanında metinle de sorulmaktadır. Özellikle metni çok dikkatli
okumalı ve verilen alfabeyle ilgili bilgi ve görselleri karşılaştırmalıyız.

Ünlüler Tüm Ünlüler �le Aynı Yazılan Ünsüzler
Orhun alfabes nde ünlüler veren s mgeler dört taned r. Bazı ünsüzler, hem nce hem de kalın ünsüzlerle
A/E I/İ O/U Ö/Ü kullanıldığında aynı şek lde yazılır.

Ç M P Ş Z

Ünlü Uyumu Gerekt�ren Ünsüzler
Bazı ünsüzler, kalın ve nce ünlülerle b rl kte
kullanım durumlarına göre k farklı s mgeyle göster l r.
B G D K L B�rleş�k Sesler
İnce Ses Bazı semboller b rden çok ses karşılar.
(E, İ, Ö, Ü le)
Kalın Ses İÇ/Çİ IK/KI OK/KO ÖK/KÖ
(A, I, O, U le)
N R S T Y
İnce Ses NY NG NT NÇ LT
(E, İ, Ö, Ü le)
Kalın Ses
(A, I, O, U le)

Örneğin önceki yıllarda örnek sorularda da çıkan Orhun alfabesinde günümüzdeki gibi soldan sağa değil, sağdan sola doğru bir
yazım söz konusudur. Bu tip sorularda bilgi olarak yazım yönü bize verilir. Bu bilgiye dikkat etmeden soruyu doğru çözemeyiz.
Ayrıca görseli incelersek günümüzde kullandığımız 8 ünlü harfin sadece 4 ünlüyle gösterildiğini, bazı ünsüzlerin kalınlık, inceliğe
göre değiştiğini, bazı ünsüzlerin değişmediğini, günümüzde tek ses olarak kullanılan bazı seslerin birleşerek iki sesin tek işaretle
gösterildiğini anlarız. Bunlara dikkat etmeden aceleyle soruyu çözmeye çalışmak hataya neden olur.

2. Aşağıda Orhun alfabesiyle yazılmış bazı sözcükler verilmiştir. Bunların günümüz harfleriyle yazımını bulunuz.

1. 2. 3.

5. 4. 6.

180