Page 262 - 8meta_tur
P. 262

YAZIM KURALLARI

                                                                                                   Öğreten Etkinlikler



              Büyük Harflerin Kullanımı
              A.Cümle büyük harfle başlar:
              Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir. (Atatürk)

              Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına uygun noktalama işareti (nokta, soru,
              ünlem vb.) konur:
              Atatürk “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!” diyor.
              Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek yazıyorum.) gezsek bile görmek için değil, kendimizi göstermek için geziyoruz.
              (Nurullah Ataç)
              DİKKAT: İki çizgi arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle baş lamaz:
              Yılın belirli günlerinde -genellikle mart, nisan başlarında- bu şehre gelmeyi seviyorum.

              İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar:
              Çalışmak asansör gibidir: Çıkacağın katı bilirsen başka bir şey düşünmeye gerek kalmaz.
              UYARI: İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıra landığında bunlar büyük harfle başlamaz:
              Oda bıraktığım gibiydi: dağılmış yatak, okula giderken çıkarılıp fırlatılmış eşofmanlar…
              UYARI: Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra gelen kelime özel ad değilse büyük harfle başlamaz:
              2022 yılında Türk Dil Kurumunun 90. yılını kutladık.

              Örnek niteliğindeki kelimelerle başlayan cümlede de ilk harf büyük yazılır:
              “Banka, bütçe, devlet, fındık, kanepe, menekşe, şemsiye” gibi yüzlerce ke lime, kökenleri yabancı olmakla birlikte artık dilimizin malı olmuştur.
              B. Dizeler büyük harfle başlar:
              Korkma! Sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak
              Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. (Mehmet Akif Ersoy)
              C. Özel adlar büyük harfle başlar:

              1. Kişi adlarıyla soyadları büyük harfle başlar:
              Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Kâzım Karabekir, Ahmet Haşim, Sait Faik Abasıyanık, Yunus Emre, Karacaoğlan, Âşık Ömer, Wolfgang von
              Goethe, Vilhelm Thomsen vb.

              Takma adlar da büyük harfle başlar: Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman), Server Bedi (Peyami Safa), İrfan Kudret (Cahit Sıtkı Tarancı), Mehmet
              Ali Sel (Orhan Veli Kanık) vb.

              2. Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar:
              Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Kaymakam Erol Bey, Dr. Alâaddin Yavaşça; Sayın Prof. Dr. Hasan Eren; Mustafa Efendi, Zeynep Hanım,
              Bay Ali Çiçekçi; Mareşal Fevzi Çakmak, Yüzbaşı Cengiz Topel; Mimar Sinan, Fatih Sultan Mehmet, Genç Osman, Deli Petro vb.

              Akrabalık adı olup lakap veya unvan olarak kullanılan kelimeler büyük harfle baş  lar:
              Baba Gündüz, Dayı Kemal, Hala Sultan, Nene Hatun; Gül Baba, Susuz Dede, Telli Baba vb.
              UYARI: Akrabalık bildiren kelimeler küçük harfle başlar:
              Güzin ablama gittim. Fatma teyzemin keki çok güzel.
              3. Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam veya unvan sözleri büyük harfle baş lar:
              Uzak Doğu’dan gelen heyeti Vali dün kabul etti.
              4. Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelimeler büyük harfle başlar:
              Sayın Bakan,  Sayın Başkan,
              Mektuplarda ve resmî yazışmalarda hitaplar büyük harfle başlar:

              Sevgili Kardeşim, Aziz Dostum,

                                                                262
   257   258   259   260   261   262   263   264   265   266   267