Page 280 - 8meta_tur

NOKTA, VİRGÜL VE NOKTALI VİRGÜL

Öğreten Etkinlikler

Virgül:
• Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur.
ÖRNEK: Rengârenk çiçekler, binbir güzellikte kuşlar, şırıl şırıl akan dereler ile köyümüz pek güzeldir.
• Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
ÖRNEK: Yere düşen kalemi aldı, sıranın üzerine koydu, yazmaya devam etti.
• Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.
ÖRNEK: Zeynep, uzun zaman sonra ilk defa kendisine bu kadar güvenip her şeyi yapabileceğine inanıyordu.
• Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur.
ÖRNEK: Çantasından, çanta değil sanki koca bir çuval, piknik için getirdiği yiyecekleri çıkardı.
• Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur.
ÖRNEK: Çalış, çalış, çalış… Sıkıldım vallahi!
• Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur.
ÖRNEK: Ben yedi yaşımda çalışmaya başladım, dedi babam.
• Konuşma çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin bitimine konur.
ÖRNEK: – Buradan gidersek daha çabuk varırız, dedi Ali.
• Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur.
ÖRNEK: Birden durdu ve arkadaşına,
– Bugün okula gitmeyeceğim, dedi.
• Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren sözcüklerden sonra konur.
ÖRNEK: Evet, dediklerine ben de katılıyorum.
• Anlam karışıklığını önlemek için kullanılır.
ÖRNEK: Hasta, çocuğun yüzene minnetle baktı.
• Hitap için kullanılan kelimelerden sonra konur.
ÖRNEK: Arkadaşlar, biliyorsunuz ki yarın 23 Nisan şenlikleri var.
• Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için kullanılır.
ÖRNEK: Boyunu sorduğumda 1,80 m olduğunu söylemişti.
• Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra konur.
ÖRNEK: Sizinle gelerek, hayatımı riske atıp elime ne geçecek?
• Özne olarak kullanıldıklarında bu, şu, o zamirlerinden sonra konur.
ÖRNEK: Bu, herkesin kolay kolay kabul edebileceği bir şey değil.
• Kitap, dergi vb.nin künyelerinde yazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonra konur.
ÖRNEK: TANPINAR, Ahmet Hamdi, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Dergah Yayınları, İstanbul, 2013.
ÖĞRETEN NOT: Virgül şu durumlarda kullanılmaz:
• Metin içinde zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra virgül konmaz.
ÖRNEK: Onunla tanışınca, ne kadar iyi biri olduğunu göreceksin.
• Bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz.
ÖRNEK: Hem bana gel diyorsun, hem yüzüme bakmıyorsun.
• Metin içinde -ınca / -ince anlamıyla zarf-fiil görevinde kullanılan mı / mi ekinden sonra virgül konmaz.
ÖRNEK: Biraz daha yürüdük mü, köye varacağız.
• Şart ekinden sonra virgül konmaz.
ÖRNEK: Sınavı kazanmak istiyorsan, çok çalışmalısın.
• İkilemelerin arasına virgül konmaz.
ÖRNEK: Otobüsümüz karla kaplı yollarda yavaş, yavaş ilerliyordu.

280