Page 282 - 8meta_tur
P. 282

NOKTA, VİRGÜL VE NOKTALI VİRGÜL

                                                                                                   Öğreten Etkinlikler




              Noktalı Virgül:
              • Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur.
              ÖRNEK: Basketbol takımına Ayşe, Sevim, Saim; voleybol takımına Sema, Tuğrul, Ercan seçildi.
              • Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
              ÖRNEK: Kör ölür, badem gözlü olur; kel ölür, sırma saçlı olur.
              • İkiden fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunan cümlelerde özneden sonra noktalı virgül konabilir.
              ÖRNEK: Buz dolabı; çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, elektrik süpürgesi kadar elektrik tüketmez.


           4.  Aşağıdaki cümlelerde noktalı virgüller hangi görevde kullanıldıysa o cümlelerin başındaki numaraları uygun kutucuk-
             lara yazınız.

             1.  Ayşe; Sibel, Merve ve Rüya’dan daha çalışkan bir öğrencidir.
             2.  İncir, üzüm, zeytin Aydın’ın; kayısı, ceviz, kiraz Malatya’nın en meşhur ürünleridir.

             3.  Ali, Sevim ve Necla kitap okuyor; Murat ise cep telefonuyla ilgileniyordu.
             4.  At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır.

             5.  İzmir, Manisa, Uşak Ege Bölgesi’nde; İstanbul, Edirne, Tekirdağ Marmara Bölgesi’nde yer alır.

             6.  Limon; portakal, mandalina, greyfurttan daha ekşidir.
             7.  Korkudan, teleştan ne yapacağımı bilmiyor; saklanmak, bir yerlere kaçmak istiyordum.
             8.  Kara taşıtları otobüs, otomobil, kamyon; hava taşıtları uçak, helikopter, balondur.

             9.  Efsane; destan, masal ve öyküden daha eski bir anlatım türüdür.







                                                                                          İkiden fazla eş değer ögeler
                Cümle içinde virgüllerle ayrıl-     Ögeleri arasında virgül bulunan     arasında virgül bulunan cümleler-
                mış tür veya takımları ayırmak     sıralı cümleleri birbirinden ayırmak   de özneden sonra noktalı virgül
                        için konur.                   için noktalı virgül kullanılır.
                                                                                                  konulur.




           5.   Aşağıdaki metinde yay ayraçların içine uygun noktalama işaretleri koyunuz.

            Her sabah ahıra gelir gelmez( )
            – Tımarı ben yapacağım( ) derdim( )
            Ben bir gün yalnız başıma kaldım. Hasan’la Dadaruh dere kenarına inmişlerdi( ) İçimde bir tımar etmek hırsı uyandı. Kaşağıyı ara-
            dım( ) bulamadım. Ahırın köşesinde Dadaruh’un penceresiz küçük bir odası vardı. Buraya girdim. Rafları aradım. Eyerlerin arasına
            falan baktım. Yok( ) yok( ) yok! Yatağın altında yeşil tahtadan bir sandık duruyordu. Onu açtım. Az daha sevincimden haykıracaktım.
            Annemin bir hafta önce İstanbul’dan gönderdiği armağanlar içinden çıkan fakfon kaşağı pırıl pırıl parlıyordu. Hemen kaptım( )
            tosunun yanına koştum. Karnına sürtmek istedim( ) rahat durmuyordu. Sanırım acıtıyor( ) dedim. Gümüş gibi parlayan bu güzel
            kaşağının dişlerine baktım( ) çok keskin, çok sivriydi. Biraz köreltmek için duvarın taşlarına sürtmeye başladım. Dişleri bozulunca
            yeniden denedim. Hayır( ) gene atların hiçbiri durmuyordu.

                                                                282
   277   278   279   280   281   282   283   284   285   286   287