Page 65 - 8meta_tur

YORUM GEREKTİREN CÜMLELER

Öğreten Etkinlikler

Cümlenin Konusu:
Cümlede ele alınan kavram, o cümlenin konusudur. “Cümlede ne anlatılıyor?”, “Cümlede vurgulanmak istenen ne?” sorularının
cevabı bize cümlenin konusunu buldurur.

ÖRNEK: “Bilim, bütün dünyanın malıdır; ulusların sınırlarını tanımaz.” cümlesinde bilimden, bilimin herkese ait olduğundan
söz ediliyor. O hâlde cümlenin konusu “bilimin evrenselliği” dir.

Cümlenin Ana Düşüncesi:
Cümlede anlatılmak istenen, okura verilmek istenen mesaj o cümlenin ana düşüncesidir. “Yazar, bu cümleyi hangi amaçla
kurmuş?” sorusuna verdiğimiz cevapla cümlenin ana düşüncesini bulmuş oluruz.

ÖRNEK: “Yetişen zekâları kitaplarla beslemeyen milletler hüsrana mahkûmdur.” cümlesinde vurgulanmak istenen
düşünce, verilmek istenen mesaj “Milletler, çocuklarına ve gençlerine kitap okuma alışkanlığı kazandırmalıdır.”

10. Aşağıdaki soruların cevaplarını verilen boşluklara yazınız.

1. “Sanırım mutsuz olmanın neye benzediğini bilmeyen yoktur ancak mutluluğun ne olduğunu bilmeyen, hayal dahi edeme-
yen pek çok insan vardır.” cümlesinin konusu nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………
2. “Sınırsız bir güce sahip olan masallar tüm bu gücünü anlatıcısından alır.” cümlesinde yazarın vurgulamak istediği nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………

3. “Teknolojide ilerlemenin anahtarı gelecekte değil geçmişte.” sözüyle anlatılmak istenen nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………

4. “Topluma ayak uydurmak için çaba gösteren insan maalesef kendi olmaktan uzaklaşıyor.” cümlesinde eleştirilen durum
nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………
5. “Usturlap; yıldızların konumlarının bulunması, Güneş’in doğuş ve batış zamanlarının belirlenmesinde bilginlere yardımcı
oldu.” cümlesinde usturlapla ilgili anlatılmak istenen nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………
6. “Bilimle sanatı bir araya getiren ve hem duygulara hem de düşüncelere hitap eden bu kitabı okumanızı öneririz.” cümlesinin
yazılış amacı nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………
7. “Necip Fazıl, hayatı boyunca kendisinden öncekilerin ayak izlerini takip etmedi ama bugün biz onun ayak izlerini takip edi-
yoruz.” cümlesinde şairin hangi yönleri vurgulanmıştır?
……………………………………………………………………………………………………………………………………
8. “Büyük hayvanlar, kütleleri fazla olduğundan hızlanmak için daha fazla zamana ihtiyaç duyarlar.” cümlesi hangi soruya
cevap olarak verilmiştir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………
9. “Bilginin efendisi olmak istersen çalışmanın kölesi olmalısın.” cümlesiyle anlatılmak istenen nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………

10. “Meşe palamutları hayvan besini ve boya sanayilerinde ham madde olarak kullanılıyor, gövde ve dallarından mobilya, ev ve
süs eşyası yapımında yararlanılıyor.” cümlesinden hareketle meşe palamudunun kullanım alanları nelerdir?
……………………………………………………………………………………………………………………………………

65