Page 73 - 8meta_tur
P. 73
ANLAM ÖZELLİKLERİNE GÖRE CÜMLELER
Öğreten Etkinlikler
Öneri: Bir sorunu çözmek veya bir durumun daha iyi olması için görüş ve düşüncelerin öne sürüldüğü cümlelerdir.
ÖRNEK: Anlam sorularında başarılı olmak için her gün mutlaka paragraf sorusu çözmelisin.
Varsayım: Olmamış bir olayın bir an için olduğunu düşünüp bu durumda ne yapılabileceğini öğrenmeyi ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Tut ki üniversiteyi Ankara’da okuyacaksın, ailenden ayrı kalmayı göze alabilir misin?
Eleştiri: Bir eseri, insanı, durumu veya kavramı olumlu ya da olumsuz yönleriyle değerlendiren cümlelerdir.
ÖRNEK: Roman, “dilde sadelik” iddiasıyla ortaya çıksa da bu şartları ne kadar yerine getirdiği bir tartışma konusudur.
Öz Eleştiri: Bir kişinin kendi davranışlarıyla ilgili yargıları ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Kitap okuma konusunda daha duyarlı olmalıyım.
Uyarı: Yanlış davranışlarla ilgili ikaz veya hatırlatmalar içeren cümlelerdir.
ÖRNEK: Emniyet kemerinizi takmadan yola çıkmayın!
Tasarı: Gelecekte yapılması planlanan işleri ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Bu yaz tatil için Antalya’ya gitmeyi düşünüyorum.
Tahmin: Bazı verilerden, tecrübelerden, akıl ve sezgilerden faydalanılarak olabilecek bir şeyi önceden kestirebilme anlamı içeren
cümlelerdir.
ÖRNEK: Saat dokuz olduğuna göre annem eve gelmiştir.
Olasılık: Gerçekleşip gerçekleşmeyeceği kesin olmayan bir durumla ilgili öngörü ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Ahmet de bizimle pikniğe gelebilir.
Tanım: Bir nesnenin, durumun veya kavramın ne olduğunu ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Yaz; haziran, temmuz ve ağustos aylarını kapsayan bir mevsimdir.
Ön Yargı: Bir kişiyle, durumla veya kavramla ilgili önceden edinilmiş olumlu veya olumsuz kişisel görüş ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Sunuculuğu Davut Bey yapacaksa mutlaka güzel bir program olur.
Ne kadar çabalarsan çabala yine sınavdan güzel bir not alamayacaksın.
Karşılaştırma: Birden çok varlığın, kavramın veya durumun benzer veya farklı yönlerini değerlendiren cümlelerdir.
ÖRNEK: Günümüz yazarları eskiden olduğu gibi okuyucuya mesaj verme kaygısı taşımıyor.
Benzetme: Aralarında ilgi bulunan iki kavramdan zayıf olanı güçlü olana benzeterek anlatan cümlelerdir.
ÖRNEK: Güneşin altında otlayan keçiler pırıl pırıl tüyleriyle yeni cilalanmış otomobil gibi parıldıyordu.
Örneklendirme: Düşüncenin daha iyi anlaşılması için ele alınan konuyla ilgili somut örneklerin verildiği cümlelerdir.
ÖRNEK: Başarılı olmak için planlı olmalıyız örneğin her gün aynı saatte kalkıp belirlediğimiz miktarda soru çözmek gibi.
Abartma: Bir şeyi olduğundan daha küçük veya daha büyük, daha az veya daha çok gösteren cümlelerdir.
ÖRNEK: Okulun bahçesinde iğne atsan yere düşmeyecek denli bir kalabalık vardı.
Beklenti: Bir olayın gerçekleşmesini ümit eden cümlelerdir. Bu cümleler gerçekleşmiş beklenti ve gerçekleşmemiş beklenti
şeklinde de karşımıza çıkabilir.
ÖRNEK: Vereceğim seminere tüm velilerin katılacağını düşünüyorum. (Beklenti)
Vereceğim seminere tüm velilerin katılacağını biliyordum. (Gerçekleşmiş beklenti)
Vereceğim seminere tüm velilerin katılacağını sanıyordum. (Gerçekleşmemiş beklenti)
Aşamalı Durum: Birden bire olmayan, giderek değişen durumları ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Kardeşim hastalığın etkilerini yavaş yavaş üzerinden atıyordu.
İçerik: Bir yazıda üzerinde durulan konuyu, yazarın ne anlattığını ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Yazar, öykülerinde sokak hayvanlarının yaşadığı zorluklara değiniyor.
Üslup: Bir yazıda yazarın konuyu nasıl ele aldığını ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Yazar diğer öykülerinde olduğu gibi “Lale Soğanı” adlı öyküde de sade ve anlaşılır bir dil kullanmış.
Küçümseme: Bir olayı veya kişiyi önemsememe, hafife alma anlamı taşıyan cümlelerdir.
ÖRNEK: Bu sınavdan iyi bir not alacaksın ha, güldürme beni!
Azımsama: Bir şeyin miktarını az bulma yetersiz görme anlamı taşıyan cümlelerdir.
ÖRNEK: Verdiğin bu unla bırak ekmeği, kurabiye bile yapılmaz.
Kararsızlık (İkilemde Kalma): Herhangi bir konuyla ilgili seçim yapamama durumunu ifade eden cümlelerdir.
ÖRNEK: Bu gece Türkçe mi çalışsam matematik mi?
73