Page 187 - 7mod_tur
P. 187
TEST
2
Çoklu Kazanım Soruları
1-4. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Fırtına bulutlarının içinde artı ve eksi elektrik yüklerinin farklı bölgelerde toplanması sonucu oluşan yıldırımlar
ani ışık parlamalarına neden olur. Son yıllarda yapılan araştırmalar fırtına bulutlarından aynı zamanda yüksek
enerjili radyasyon türleri olan gama ve X-ışınları yayıldığını gösteriyor.
Evrendeki en yüksek enerjili radyasyon türü olan gama ışınlarının temel olarak süpernova patlamaları sonucu
yayıldığı düşünülüyor. Süpernova patlamaları ömrünün sonuna gelen büyük kütleli yıldızların kütle çekim etki-
siyle içe doğru çökmesi esnasında oluşur. Gama ışını patlamaları 10 saniyede Güneş’in bütün ömrü boyunca
(yaklaşık 10 milyar yılda) yaydığından daha fazla enerji yayabilir.
Güneş Sistemi’nin dışındaki gama ışını patlamalarını araştıran uydular, 1990’lı yılların başında Dünya’nın
atmosferinden uzaya gama ışınlarının yayıldığını keşfetti. Bir milisaniyeden kısa süren bu ışımaların, fırtına-
lar esnasında çok yüksek hızda hareket eden elektronların havadaki moleküllerle çarpışması sonucu oluştuğu
düşünülüyor. Fırtına bulutlarının üst kısımlarında oluşan güçlü elektrik alan, elektronların ışık hızına yakın hız-
larda hareket etmesine imkân sağlıyor. NASA’nın Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu tarafından elde edilen son
veriler her gün yaklaşık 1100 yeryüzü kaynaklı gama ışını “yıldırımlarının” oluştuğunu gösteriyor. Ancak bilim
insanları daha düşük irtifalarda oluşan gama ışımalarının tespit edilememe ihtimali nedeniyle bu sayının çok
daha yüksek olabileceğini düşünüyor.
1. Metinde anlatılanlar ile ilgili,
I. Dünya’nın atmosferinden uzaya gama ışınlarının yayılması tesadüfen öğrenilmiştir.
II. Süpernova patlamaları bir yıldızın başka bir yıldızın kütle çekim etkisiyle parçalanması neticesinde oluşur.
III. Fırtına bulutlarından yüksek enerjili radyasyon türleri olan gama ve X-ışınlarının yayılması eskiden beri bili-
nen bir gerçek değildir.
IV. Bugün uzay teleskopları sayesinde gama ışınları yıldırımlarının tam sayısı rahatlıkla tespit edilebilmektedir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV.
2. Metinde sözü edilen gama ışınları ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Gama ışınlarının nasıl ortaya çıkıp evrene yayıldığına
B) Gama ışını patlamasının ortaya çıkardığı enerji miktarına
C) Atmosferden yayılan gama ışınlarının nedenine
D) Gama ışınlarının yaydığı yüksek radyasyonun etkilerine
3. Gama ışını patlamaları 10 saniyede Güneş’in bütün ömrü boyunca (yaklaşık 10 milyar yılda) yaydığından daha
fazla enerji yayabilir.
Metne göre böyle bir karşılaştırma yapılmasının asıl nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sözü edilen patlamanın gücüne dikkat çekmek
B) Sözü edilen patlamanın zararlarına dikkat çekmek
C) Sözü edilen patlamanın yaydığı enerji miktarına dikkat çekmek
D) Sözü edilen patlamanın etki alanına dikkat çekmek
4. Altı çizili cümle için söylenenlerden hangisi doğrudur?
A) Kurallı birleşik fiil kullanılmıştır.
B) Duyulan geçmiş zaman kipinde çekimlenmiş bir fiil vardır.
C) “keşfetti” ifadesi ayrı yazılmalıdır.
D) Tek bir çekimli fiil vardır.
187