Page 39 - 7mod_tur
P. 39

TEST
              6
                   Mantık/Muhakeme


              1-2. soruları aşağıdaki metne ve görsele göre                         Merhaba
              cevaplayınız.                                       Hoş geldin
                                                                  suda pişmiş       Karagöz’üm
                                                                  bal kabağı
              Karagöz Oyunu
              Deriden kesilen ve tasvir adı verilen bir takım şekil-
              lerin arkadan ışık yardımıyla beyaz bir perde üze-
              rine yansıtılmasına dayanan bir gölge oyunudur.
              Türk milletinin gölge oyunu olan Karagöz, aslında
              birçok yeteneğe sahip bir sanatçının çoğunlukla
              tek başına gerçekleştirdiği sanatsal bir gösterim-
              dir.

              Karagöz oyununun doğuşu hakkında çok farklı
              rivayetler vardır. Orhan Gazi zamanında başladığı   Karagöz: Oyunun Unutulmaz Tipleri
              söylenebilir.
                                                                Karagöz, Hacivat, Çelebi, Zenne, Beberuhi,
              Karagöz oyununda sahne, seyirciye göre arkasın-   Tuzsuz Deli Bekir, Himmet
              dan  aydınlatılmış beyaz  bir perdeden ibarettir.   Oyuna zaman zaman, Tiryaki, Kayıkçı, Efe, Kay-
              Karagöz ile Hacivat gölge oyununun en önemli      serili, Acem, Arap gibi karakterler de katılır.
              tipleridir. Oyun, yazılı bir metne dayanmaz, doğaç-
              lama olarak gelişir.                               Karagöz oyunu mukaddime (giriş), muhavere
              Oyunun Genel Özellikleri                           (söyleşme), fasıl(oyun) ve bitiş olmak üzere
                                                                 dört bölümden meydana gelir.
              Bu gösterimi yapan kişiye hayali ya da hayalbaz
              denir.                                             Bitiş: Bu bölümde tekrar Hacivat’la Karagöz’ün

              Karagöz oyunu doğaçlamaya dayanır.  Yazılı bir     konuşmaları olur, Konuşma kavgaya dönüşür.
              metni yoktur.                                      Hacivat:”Yıktın perdeyi eyledin virân.  Vara-
                                                                 yım sahibine haber vereyim hemân” diyerek
              Karagöz oyunlarının bazıları şu başlıklardan olu-  perdeyi terk eder. Karagöz de: Her “ne kadar
              şur. Karagöz’ün Aşçılığı, Karagöz’ün Şairliği, Eskici,   sürçülisan ettikse affola” diyerek oyunu bitirir.
              Telgrafçı, Çivi Baskını, Yalova Sefası, Sahte Gelin,.
              Hançerli Hanım ...
              Güldürme esasına dayanan Karagöz, ağırlıklı ola-
              rak yanlış anlamalarla doğan bir kargaşayı yansıtır.
              Karagözde def, zil ve basit bir düdük yardımıy-
              la oyuna müzik  de eşlik eder. Bu  düdük zaman
              zaman yaratıkların korkunç seslerini çıkarmada da
              kullanılır.
                                                          1.   Bu görselden hareketle,
              Karagöz, Osmanlı’nın sosyal, siyasal, ekonomik ve
              kültürel yapısını tanımamız için önemli ipuçları     I.  Gösteride kullanılan müzik türlerine
              içerir. İmparatorluğun dil, din ve ırk zenginliğini    II.  Gösterinin dayandığı ana mizahî öge
              farklı kesimlerden kahramanlar aracılığıyla yansıtır.
                                                                III.  Gösteride yer alan karakterler
                                                                IV.  Gösterinin oynatılma zamanı

                                                              maddelerinin hangileri hakkında bilgiye  ulaşı-
                                                              lamaz?

                                                              A)  I ve II.           B)  III ve IV.
                                                              C)  I ve IV.           D) II ve III.


                                                       39
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44